لبخند ایده‌آل؛ از شمایل خون‌آشام تا ظاهر هالیوودی

 

نگاهی به مدهای مختلف طرح لبخند در جوامع مختلف دنیا

تعریف یک لبخند بی‌عیب و نقص چیست؟ پاسخ این سؤال به این بستگی دارد که تعریف شما از عیب و نقص چه باشد. نکته جالب اینکه مفهوم لبخند زیبا در جای جای دنیا متفاوت است و در هر کدام از فرهنگ‌ها ایده‌آل‌های تفاوت و حتی متناقضی از زیبایی لبخند وجود دارد.

رز زی من پوون (Rose Xi Man Poon) دانشجوی سال آخر رشته دندان‌پزشکی دانشگاه داندی اسکاتلند به همراه شش دانشجوی دیگر مطالعه‌ای پیرامون تعریف «لبخند بی‌نقص» با نگاهی به مفهوم یک لبخند زیبا در سراسر دنیا کرده‌اند. تا امروز چهار بخش از این مقاله در مجله دندان‌پزشکی بریتانیا منتشر شده است که نگاهی به مفهوم لبخند ایده‌‌آل در آسیا، آفریقا، اروپا و امریکا داشته است.

آسیایی‌ها و دندان‌های نیش بلند
در ژاپن مدی به نام یائبا (Yaeba) وجود دارد که به شخص ظاهری شبیه خون‌آشام می‌دهد. برخی از مردان ژاپنی معتقد هستند دخترانی که از این مد تبعیت می‌کنند جذاب‌تر هستند. در این مد، دختران جوان جای دندان نیش خود را تغییر می‌دهند و با مواد دندانی آن‌ها را برجسته می‌کنند. البته این کار بدون جراحی انجام می‌شود.

 

اوهاگورو (Ohaguro) مد دندان‌های سیاه و لکه‌دار در ژاپن است که تا پایان دوران میجی (Meiji) یعنی سال ۱۹۱۲ ادامه پیدا کرد. در آن دوران رنگ سیاه تیره و براق زیبا به شمار می‌آمد و غالباً زنان متأهل و زنان مجرد بالای هجده سال از این مد تبعیت می‌کردند. آن زمان افراد اعتقاد داشتند که اوهاگورو مانع پوسیدگی دندان می‌شود و بعضی از سامورایی‌ها برای نشان دادن وفاداری تام به استاد خود دندان‌هایشان را سیاه می‌کردند.
اگرچه اوهاگورو اوایل قرن بیستم از مد افتاد، اما لکه‌دار کردن دندان‌ها با رنگ سیاه هنوز هم در چین، فیلیپین، لائوس، ویتنام، تایلند و هند مشاهده می‌شود.

آفریقا و دندان‌هایی که کشیده می‌شوند

در شهر کیپ تاون کشور آفریقای جنوبی، آئین کشیدن دندان‌های جلویی فک بالا، گاهی به نشانه گذر نوجوانان به دوران جوانی برگزار می‌شود که به «شکاف اشتیاق» یا «لبخند کیپ‌تاونی» معروف است. مد و فشار اطرافیان، دلایل اصلی زنده ماندن این سنت هستند و گاهی دیده می‌شود کودکان یازده ساله هم دندان‌های پیشین خود را با هدف زیبا شدن لبخندشان کشیده‌اند. در این شهر، افراد برای پر کردن این دندان‌های کشیده شده، از دندان‌های مصنوعی استفاده و آن‌ها را با سنگ تزئین می‌کنند که این هم به یک رسم تبدیل شده است.
کشیدن دندان‌های جلویی فک پایین در قبایل دینکا، نایر و مابان (Dinka, Nuer and Maban) کشور سودان و غالباً در مناطق روستایی جنوب صحرای بزرگ آفریقا به دلایل مختلف دیده می‌شود. در این مناطق دندان‌ها همان که سر از فک در می‌آورند کشیده می‌شوند و این رسم به منزله جشن بلوغ است. عده‌ای هم معتقد هستند کشیدن دندان‌های جلویی فک پایین باعث زیبایی می‌شود.

برنیس اجیکویینا، روزنامه‌نگار اهل غنا می‌گوید: «در نامیبیا، غنا و نیجریه، فاصله بین دندان‌های زنان، به اعتقاد برخی از افراد نماد زیبایی و باروری است. حتی بعضی از آنان برای اینکه طبق رسومات آفریقایی‌ها زیباتر به حساب بیایند، پیش دندان‌پزشک می‌روند تا بین دندان‌هایشان فاصله ایجاد کنند.»
در برخی دیگر از مناطق آفریقا، تیز کردن یا پر کردن دندان‌ها با دست، یک درمان زیبایی به حساب می‌آید و در برخی فرهنگ‌ها به‌عنوان روشی برای تمایز بین زن و مرد به کار می‌رود. در این مناطق زنان دندان‌های خود را با تراشیدن، کوتاه و کوچک می‌کنند؛ چرا که داشتن دندان‌های بلند برای آنان، نشانه بی‌احترامی به مردان است. در ضمن رسمی هم وجود دارد که افراد قطعاتی از دندان‌های پیشین بالایی و پایینی خود را می‌کنند. در قبایل مکونده (Makonde) در تانزانیا، دندان‌های پیشین بالایی و پایینی میخی شکل یا لب پر شده، نمادی از زیبایی، قدرت یا گذر از دوران نوجوانی به بزرگ‌سالی است.

اروپا؛ دهان بسته یا باز؟ مسئله این است

کالین جونز (Colin Jones) در کتاب خود با نام «انقلاب لبخند در پاریس قرن هجده» سعی کرده است این ایده را که لبخند، همیشه و همه جای دنیا تظاهر یک احساس مثبت قلبی است را به چالش بکشد. او لبخند «تحقیرآمیز تندخویانه با دهان بسته» در پاریس سال ۱۷۰۰ را با لبخند با دهان باز و دندان‌های سفید در دهه ۱۸۷۰ مقایسه کرده است. به اعتقاد او، انقلاب لبخند به پیشرفت‌های رشته دندان‌پزشکی به اضافه باورهای اجتماعی درباره قابل احترام بودن دیگران و ابراز احساسات مناسب در آن دوران برمی‌گردد.

اواسط قرن هجده، لبخند از یک نمایش احساسی عجیب و غریب به یک رفتار رمانتیک و یکی از الزامات حسن معاشرت انسان‌ها تبدیل شد. در همان دوران بود که بهداشت دهان پیشرفت کرد و باعث شد کشیدن دندان از خط اول درمان کنار برود.
دکتر فیلیون (Fillion) ارتودنتیست معروف فرانسوی است که طراحی لبخند او الگوی یک لبخند بی‌نقص اروپایی است و به این جهت هنرمند نامیده می‌شود. برخلاف آمریکایی‌ها که دوست دارند دندان‌هایشان مثل کلیدهای پیانو یکدست باشند، اروپایی‌ها به لبخندی زیبا می‌گویند که در آن هر یک از دندان‌ها مانند انگشتان دست با یکدیگر اندازه‌های متفاوتی داشته باشند و دندان‌پزشکان این کار را با استفاده از بریس و بدون تغییر دادن شکل طبیعی دندان انجام می‌دهند. البته این فرایند ممکن است شامل تراش دادن و پلیش کردن مینای دندان و اضافه کردن لمینیت سرامیکی هم باشد، اما همه این کارها با ظرافت انجام می‌شود. اروپایی‌ها معتقدند برای داشتن یک لبخند زیبا، دندان‌های کاملاً متقارن یک ضرورت به شمار نمی‌رود.

از جمله افرادی که یک لبخند بی‌نقص اروپایی دارند، می‌توان به کیت میدلتون، همسر شاهزاده ویلیام و دوشس کمبریج اشاره کرد که راز زیبایی لبخندش در نامتقارن بودن دندان‌هایش نهفته است.

 

توقعات در مقابل واقعیت‌ها

نسل جوان امروز در حال گرایش به سمت لبخند هالیوودی است و دیگر چندان ظاهر طبیعی را نمی‌پسندد. دکتر مروین دوریان از مرکز دندان‌پزشکی زیبایی لندن می‌گوید: «امروزه افراد اصرار دارند دندان‌هایشان از رنگی که برای پوستشان مناسب است سفیدتر باشد. من بیماری داشتم که از این ناراحت بود که چرا دندان‌هایش به سفیدی کرم اصلاح ریشش نیستند و این اعصاب مرا خیلی خرد کرد، اما در نهایت مجبور هستی همان کاری که بیمار می‌خواهد برایش انجام بدهی.»
در بریتانیا فقط سه درصد افراد دندان‌هایشان را سفید می‌کنند، اما این آمار در آمریکا چهارده درصد است؛ اگرچه در بین مردم بریتانیا هم رو به افزایش گذاشته است. ریکی جرویس، کمدین بریتانیایی اعتراف کرده است مردم به اشتباه گمان می‌کنند او برای اینکه بامزه به نظر برسد، دندان مصنوعی می‌گذارد و دندان‌هایش کج و معوج و بدرنگ هستند و گفته است یک روزنامه‌نگار آمریکایی از اینکه او چنین دندان‌های افتضاحی دارد وحشت کرده بود. این کمدین می‌گوید: «تفاوت بریتانیایی‌ها و آمریکایی‌ها در این است که آمریکایی‌ها گمان می‌کنند داشتن دندان‌های بی‌عیب و نقص یک ضرورت است.»

آمریکا و لبخند معروف هالیوودی‌اش
سایمون کاول، مگان فاکس، تام کروز، مورگان فریمن و جرج کلونی را به خاطر بیاورید. تشخیص دادن یک سلبریتی آمریکایی در تلویزیون کار سختی نیست چون همه آن‌ها لبخندهای بی‌عیب و نقص هالیوودی دارند. آمریکایی‌ها به داشتن وسواس روی دندان‌های صاف و سفید درخشان معروف هستند. تحقیقات نشان می‌دهند تقریباً سی و نه میلیون آمریکایی که حدود دوازده درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند از محصولات سفیدکننده دندان استفاده می‌کنند. در آمریکا دندان‌پزشکی زیبایی بعد از آرایش، فراگیرترین صنعت زیبایی است و اعتقاد این مردم به اهمیت لبخند زیبا تا اندازه زیادی تحت تأثیر تاریخ آن‌ها است.

در دوره افسردگی طولانی که در دهه میلادی۱۹۳۰ از آمریکا شروع شد، دکتر چارلز پینکوس مطب دندان‌پزشکی خود را در هالیوود افتتاح و شروع به تبلیغ در استودیوهای فیلم‌برداری کرد. آن زمان ونیرها برای پوشاندن نواقص دندان‌ها و ساختن لبخندهای زیبا برای بازیگران معروفی مانند جیمز دین، جودی گارلند و شرلی تمپل به کار می‌رفت.
از آن زمان، داشتن یک لبخند زیبا و متقارن نشانه ثروت و شهرت شد. آمریکایی‌ها معتقدند داشتن لبخند هالیوودی می‌تواند اعتماد به نفس را افزایش دهد و تأثیر مثبتی بر طرف مقابل بگذارد. در این کشور زنان و مردان با آرواره‌های خوش‌تراش جذاب‌تر به شمار می‌آیند و ایمپلنت‌های چانه، لیفت گردن، برداشتن چربی گونه‌ها و تزریق بوتاکس از انواع و اقسام روش‌هایی هستند که افراد برای تغییر دادن زوایای صورتشان از آن‌ها استفاده می‌کنند. داشتن لب‌های ضخیم که نواقص لبخند را می‌پوشاند هم از دیگر خواسته‌های افراد است که از پرکننده‌ها و بوتاکس برای دست یافتن به آن استفاده می‌کنند. داشتن لثه‌های سالم هم یکی دیگر از مشخصه‌های لبخند زیبا در بین آمریکایی‌ها و لثه‌های صورتی کمرنگ که هنگام خندیدن هرچه کمتر معلوم باشند مطلوب آن‌ها است.

لبخندهای یک‌میلیون دلاری
ساختن یک دندان درخشان چشمک‌زن با گریل، قدری کمتر از یک میلیون دلار خرج برمی‌دارد. روکش‌های دندان طلا در دهه ۱۹۸۰ بین هنرمندان هیپ‌هاپ مد شد. گفته می‌شود که ادی پلِین (Eddie Plein) مالک برند ساخت گریل (Eddie`s Gold Teeth) برای اولین بار این نوع لبخند را در نیویورک مد کرد. او برای اسلیک ریک و رپرهای دیگری مانند بیگ ددی کین و کول جی رپ گریل‌های طلا ساخت. زمانی که ادی پلِین به آتلانتا رفت گریل‌های دقیق‌تر و گران‌تری برای هنرمندانی چون لوداکریس و لیل جان ساخت. گریل‌ها با آهنگی که نلی به نام (Grillz) خواند معروف شدند و سلبریتی هایی مانند بیانسه و حتی هنرمندان سفیدپوست مانند مایلی سایرس و مدونا از این مد تبعیت کردند.

بعضی از گریل‌ها با سنگ‌های قیمتی تزئین شده‌اند و این باعث می‌شود این طور تصور شود که این نوع لبخند، مخصوص افراد ثروتمند و مشهور است. افرادی مانند لیل وین و کانی وست برای ساختن گریل‌های خود بیش از صد هزار دلار هزینه کرده‌اند. البته اگر شما دوست دارید این لبخند را ارزان‌تر به دست بیاورید، می‌توانید با بیست دلار یک گریل استیل ضدزنگ بخرید.

بالاخره لبخند زیبا چه لبخندی است؟
همان‌طور که دیدید، لبخند زیبا در گوشه‌گوشه دنیا تعریف خود را دارد و باید عوامل دخیل در زیبایی را در فرهنگ مردم آن نقطه بشناسیم. چرا که با شناختن فرهنگ‌های دیگر و استانداردهای زیبایی در آن‌ها، راحت‌تر می‌توانیم معنای یک لبخند زیبا را در آن فرهنگ را بپذیریم.

 

منبع:دندانه