0 محصولات
نمایش سبد خرید
جایگاه پیشگیری در آموزش دندانپزشکی کجاست؟
بررسی جایگاه آموزش خدمات پیشگیرانه در کوریکولوم دندانپزشکی کشورهای مختلف دنیا
درمان‌محور بودن آموزش دندانپزشکی در کشور ما، یکی از موضوعاتی است که از جنبه‌های مختلف مورد انتقاد کارشناسان قرار می‌گیرد. برای مثال، تمایل به افزایش تعداد دانشکده‌های دندانپزشکی و تربیت دندان‌پزشکان به بهانه پایین آوردن شاخص DMF یا تمرکز صرف بر درمان‌های جدید و ورود به یک سیکل درمانی که در نهایت منجر به از دست رفتن دندان می‌شود در عوض جلوگیری از خرابی آن، مشکلاتی هستند که به عدم توجه کافی به اهمیت پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان نسبت داده می‌شوند. از زمانی که دانشجویان پا به دانشکده دندانپزشکی می‌گذارند، واحدهای آناتومی، فارماکولوژی، رادیولوژی و تمام جوانب ترمیم دندان را می‌آموزند. در این بین، اندودنتیکس، پریودنتیکس و جراحی دهان از جمله مهم‌ترین واحدهای درسی آن‌ها به شمار می‌روند، بنابراین، بخشی از آموزش دندانپزشکی که مرتبط با این واحدها است هم اهمیت خاصی پیدا می‌کند و آن دندانپزشکی پیشگیرانه است. در حال حاضر، دانشکده‌های دندانپزشکی در اروپا و آمریکای شمالی، در حال اضافه کردن مبحث سلامت دهان به کوریکولوم آموزشی خود هستند و احتمالاً دانشجویان در آینده بیشتر بر روی پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان تمرکز خواهند داشت، اما این اتفاق به زودی نمی‌افتد.
از زمانی که دندانپزشکی به عنوان یک رشته دانشگاهی تعریف شده است، طبیعتاً تمرکز آموزش این علم بیشتر بر روی ترمیم آسیب‌های وارد شده به بافت‌های نرم و سخت دندان بوده است. البته با افزایش یافتن دپارتمان‌های دندانپزشکی پیشگیرانه در سایر کشورها، تعدادی از افراد مفهوم و روش‌های پیشگیری از بیماری‌های دهان و وضعیت سلامت دهان در جامعه یعنی دانش مردم و نگرش‌ها و رفتارهایی که سطح سلامت دهان آن‌ها را رقم می‌زند را مطالعه می‌کنند. به علاوه، رشد تحقیقات در بیولوژی و اپیدمیولوژی در دهه گذشته، سبب افزایش دانش پیشگیری از بیماری‌ها شده است، اما به هر حال، گذشته از همه این‌ها، تنها تعدادی از تحقیقاتی که بر روی سلامت دهان و عواقب آن بر روی بیماری‌های سیستمیک انجام شده‌اند، به کتاب‌های تکست راه یافته است. در بریتانیا و آمریکا هم تعدادی از دانشکده‌ها، شروع به شناخت نقش محوری پیشگیری در سلامت دهان و دندان کرده‌اند.
جایگاه پیشگیری در آموزش دندانپزشکی در آسیا و آمریکا
پروفسور گری چونگ، معاون دانشکده و استاد بالینی بخش اندو در دانشکده دندانپزشکی هونگ‌کنگ، می‌گوید: «دانشکده‌های چین شاهد افزایش تعداد ساعات اختصاص یافته به بحث پیشگیری در کوریکولوم خود بوده‌اند. چند سال پیش، ما ۱۲ ساعت را به پیشگیری بالینی اختصاص دادیم و با تلفیق واحدها، کورس ۱۵ ساعته “شناخت پوسیدگی دندان” را طراحی کردیم که آموزش آن در کوریکولوم و سمینارهایی با موضوع مراقبت‌های پیشگیرانه، تأثیر قابل توجهی بر پیشگیری از این ضایعه دارد.»
دکتر کارول آن مرداک، معاون اجرایی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه میشیگان در ایالات متحده آمریکا، می‌گوید: «ما همیشه بر روی اهمیت پیشگیری در برنامه‌های آموزشی خود تأکید کرده‌ایم. دانشجویان ما، علت بروز بیماری‌های دندان را برای اجرای خدمات پیشگیرانه سطح ۱، ۲ و ۳ برای جلوگیری از تمام این بیماری‌ها به طور کامل می‌آموزند، چرا که این موضوع از اهمیت خاصی برخوردار است.»
او ادامه می‌دهد: «اصول پیشگیری به طور یکپارچه در سراسر کوریکولوم آموزشی ما جای داده شده است و دانشجویان باید حین معاینه بیمار، تشخیص، طرح درمان و اجرای درمان صلاحیت خود را در این حوزه هم نشان بدهند.»
امروزه دندانپزشکی پیشگیرانه، به بخش جدایی ناپذیر کوریکولوم آموزشی دندانپزشکی تبدیل شده است. در سال ۲۰۱۲، محققین دانشکده دندانپزشکی هنری گلدمن دانشگاه علوم‌پزشکی بوستون، مقاله‌ای تحت عنوان ” تغییر الگو به پیشگیری و ارتباط آن با تحصیل علم دندانپزشکی” منتشر کردند. در این مقاله، این نکته خاطرنشان شده است که: «جدا از این تغییر الگوی اولیه، هنوز تغییر منسجمی برای در پیش گرفتن معالجات پیشگیرانه صحیح شناخته نشده است و برای اینکه این امر در طولانی مدت محقق شود، آموزش دندانپزشکی به تغییرات تکونولوژیکی گسترده و ایجاد مدل‌های آموزشی جدید نیاز دارد. روشن است که مدل‌های جراحی اصلاحی فک و صورت، به سرعت نمی‌تواند آن‌قدر تغییر کند که بر روی تشخیص، مداخله سریع و پیشگیری متمرکز شود، اما این تغییر الگو، در نهایت به عنوان بخشی از درمان‌های روزمره دندانپزشکی پذیرفته خواهد شد.»
به گفته نویسندگان این مقاله، انجمن آموزش دندانپزشکی، آمادگی کافی دارد که به نحو مطلوبی مدیریت تغییر الگوی درمان‌های دندانپزشکی به رویکرد پیشگیرانه را بر عهده گیرد.
پیشگیری در کوریکولوم دانشکده‌های اروپایی
انجمن آموزش دندانپزشکی در قاره اروپا، تمرکز قابل توجهی بر پیشگیری دارد تا جایی که در نشست سالیانه خود در سال ۱۹۸۳، بر روی تأثیر آن در آموزش دندانپزشکی و آموزش مفاهیم دندانپزشکی پیشگیرانه بحث کرده است. همچنین در نشستی که این انجمن در سال ۱۹۹۰ در بوداپست، مجارستان برگزار کرده است، علوم پایه در آموزش پزشکی و دندانپزشکی به همراه تغییر وضعیت دندانپزشکی پیشگیرانه در آموزش دندانپزشکی بررسی شده‌اند.»
در نشست این انجمن که در سال ۲۰۱۶ در شهر بارسلونای اسپانیا برگزار شد، بر این نکته تأکید شد که متخصصین دندانپزشکی آینده، نه‌تنها در شناخت مشکلات دهان و دندان مانند پوسیدگی دندان و سرطان دهان، بلکه به عنوان عضوی از یک گروه تلفیقی، نقش مهمی در مراقبت از سلامت اعضای جامعه خواهند داشت. چرا که پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌های غیر قابل انتقال و بیماری‌های نادر، نیاز به فعال کردن توانایی‌های دندان‌پزشکان دارد. در تحقیقی که دانشگاه بخارست بر روی نقش مداخله‌ای دانشجویان دندانپزشکی بر آموزش اهمیت مسواک زدن و استفاده از فلوراید به دانش‌آموزان ۱۴ ساله انجام داده بود، مشخص شد این کار سبب شده است دانش صحیح مسواک زدن و استفاده از فلوراید در میان این دانش‌آموزان، از کمتر از ۵ درصد به بیش از ۶۳ درصد افزایش یابد.
در پایان باید گفت روشن نیست چقدر طول می‌کشد که کوریکولوم‌های آموزشی ساعت‌های بیشتری را به دندانپزشکی پیشگیرانه اختصاص دهند، اما آنچه قابل پیش‌بینی است، این است که دندان‌پزشکان در آینده بیشتر درباره ارتباط بین سلامت دهان و سلامت سیستمیک، میلیاردها باکتری که در فضای بین دندان‌ها جای دارند، ارتباط بیماری‌های پریو و بیماری‌های قلبی و عروقی، آسم، دیابت، به دنیا آوردن نوزاد با وزن کم و پوکی استخوان می‌آموزند. آنان می‌آموزند که زخم دهان هم باید مانند سایر جراحات درمان شود و با دست یافتن به این اطلاعات، خواهند توانست خود و بیمارانشان را به سمت پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان سوق بدهند.
منبع:دندانه
0