مروری بر تاریخچه سازمان نظامپزشکی
اولین قانون نظامپزشکی ایران در سال ۱۳۳۹ به تصویب شد. در این سال قانون «بهداشت شهری» در جهت ساماندهی طبابت به تصویب رسید و در آن برای نخستین بار واژه «نظامپزشکی» وارد قوانین ایران شد. در تبصره ماده۳ این قانون آمد: «رسیدگی به تخلفات شغلی غیرجزایی پزشکان از وظایف نظامپزشکی است که در صورت عدم تشکیل نظامپزشکی، وظیفه شورای عالی بهداشت است که آییننامه آن طبق نظر کمیسیون بهداری و دادگستری تنظیم شود.»
در سال ۱۳۳۸ و در زمان نخست وزیری منوچهر اقبال، عبدالحسین راجی، وزیر بهداری وقت، لایحه جدیدی درباره قانون نظامپزشکی به مجلس برد که در سوم خرداد ۱۳۳۹ به تصویب مجلس شورای ملی و در سوم دی ماه همان سال به تصویب مجلس سنا رسید.
اولین انتخابات نظامپزشکی در سال ۱۳۴۷ انجام، سازمان نظامپزشکی در سال ۱۳۴۸ تشکیل و با سخنرانی نخستوزیر وقت افتتاح شد و اولین شماره نظامپزشکی به اقبال اختصاص یافت و وی در اولین دوره انتخابات نظامپزشکی، به عنوان رییس نظامپزشکی برگزیده شد.
ماجرای تغییرات قانون نظامپزشکی همچنان ادامه داشت تا اینکه این قانون در سال ۱۳۵۴ بازنگری شد و محتوای آن به ۲۵ ماده، ۱۰ تبصره و ۱۲ بند افزایش یافت.
قانون نظامپزشکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال ۱۳۵۹ دچار تغییر شد و در سال۱۳۶۰ پنجمین انتخابات نظامپزشکی و به عبارت دیگر اولین انتخابات نظامپزشکی بعد از انقلاب برگزار و دکتر عباس شیبانی به عنوان رییس هیات مدیره نظامپزشکی برگزیده شد.
در دی ماه ۱۳۶۳ قانون اصلاح موادی از قانون نظامپزشکی به تصویب رسید. هر چند این طرح در آن زمان مخالفان زیادی در مجلس داشت اما هنگام تصویب اعتراض چندانی به آن نشد. بر طبق مفادی از این قانون، رییس هیات مدیره نظامپزشکی به پیشنهاد هیات مدیره نظامپزشکی و با حکم وزیر بهداری تعیین میشد. همچنین برای اولین بار عضویت داروسازان در نظامپزشکی الزامی شد.
ششمین انتخابات نظامپزشکی و به عبارت دیگر دومین انتخابات نظامپزشکی پس از انقلاب در سال ۱۳۶۳ برگزار شد.
در سال ۱۳۶۵ لایحهای از سوی دولت تهیه شد که متعاقب آن بحث و کشمکش بر سر اختیارات و مسوولیتهای نظامپزشکی همچنان ادامه داشت و برخی پزشکان لایحه پیشنهادی دولت را مغایر با استقلال صنفی نظامپزشکی میدانستند در نهایت این اعتراضات هیاتمدیره نظامپزشکی منحل و دکتر هادی منافی به عنوان رییس سازمان نظامپزشکی منصوب شد.
در سال ۱۳۶۹ طرح تشکیل سازمان نظامپزشکی توسط برخی از نمایندگان مجلس تهیه شد و به تصویب مجلس رسید و مقرر شد این قانون جدید به مدت پنج سال به صورت آزمایشی اجرا شود. طبق قانون ۱۳۶۹ مقرر شد رییس کل نظامپزشکی را رییسجمهور از میان سه نفر پزشک معرفی شده از طرف شورای عالی نظامپزشکی، منصوب کند. عزل رییس کل هم بر عهده رییسجمهور بود.
هفتمین انتخابات نظامپزشکی در سال ۱۳۷۰ برگزار و دکتر ایرج فاضل به عنوان رییس کل نظامپزشکی منصوب شد و حکم خود را از رییسجمهور وقت دریافت کرد.
دی ماه سال ۱۳۷۴ قانون نظامپزشکی بار دیگر دستخوش تغییر شد و مشتمل بر ۳۱ ماده و ۳۵ تبصره به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. یکی از مفاد جدید این قانون ماده۳۱ بود که بر مبنای آن شورای عالی نظامپزشکی موظف شد آرم جدید سازمان را تهیه کند و پس از تصویب و تایید رییسجمهور، جایگزین آرم قبل شد.
هشتمین دوره انتخابات نظامپزشکی بر مبنای قانون۱۳۷۴ در سال ۱۳۷۵ برگزار شد و دکتر سید شهابالدین صدر به عنوان رییس کل نظامپزشکی منصوب شد.
نهمین دوره انتخابات نظامپزشکی در زمستان ۷۹ برگزار شد و از دل این انتخابات، دکتر محمدرضا ظفرقندی به عنوان رییس انتخاب شد و اصلاح قانون نظامپزشکی در دستور کار سازمان قرار گرفت. به این ترتیب بود که با مشارکت نمایندگان مجلس ششم، سرانجام در مهر ماه ۱۳۸۱ به صورت طرحی با امضای ۱۵ نماینده مجلس به صحن علنی تقدیم شد. این طرح پس از تصویب در مجلس ششم و ایرادات شورای نگهبان، به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شد و سرانجام در آبان ماه ۱۳۸۳ در مجمع به تصویب رسید.
در انتخابات سال ۱۳۸۳ که بر اساس قانون جدید اجرا شد، دکتر شهاب الدین صدر برای بار دوم به عنوان رییس کل نظام نظامپزشکی انتخاب شد. در دوره چهار ساله ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۷ سازمان نظامپزشکی با فراز و نشیبهایی مواجه بود که مهمترین آن، لغو اختیار نظامپزشکی در تعرفهگذاری خدمات پزشکی بخش غیردولتی بود.
دهمین انتخابات نظامپزشکی نیز در زمستان ۱۳۸۷ در سراسر کشور برگزار شد و اعضای هیات مدیره ۱۹۰ شعبه سازمان نظامپزشکی سراسر کشور از میان ۴۱۵۰ کاندیدای واجد شرایط انتخاب شدند. در این دوره نیز دکتر صدر برای دومین بار متوالی و سومین بار متناوب به رییس کلی نظامپزشکی رسید. شاید بتوان تلخترین اتفاق صنفی در این دوره را خدشهدار شدن قانون نظامپزشکی و سلب موقت و پنج ساله اختیار نظامپزشکی در تعرفهگذاری خدمات پزشکی دانست.
انتخابات نظامپزشکی یازدهم و ششمین دوره انتخابات نظامپزشکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در چهارم اسفند ماه سال ۹۱ برگزار شد و دکتر علیرضا زالی به عنوان رییس کل انتخاب شد.
منبع:دندانه