چه کسی بر تعرفه خدمات دندانپزشکی نظارت میکند؟
روزنامه قانون؛
بنا بر تایید مسئولان وزارت بهداشت، سطح هزینههای دندانپزشکی در ایران که دولت هم کمترین سهمی در پرداخت آنها ندارد، حتی از هزینه بستری در بیمارستان هم فراتر رفته است. برای همین است که شنیدن این خبر چندان دور از ذهنمان نیست. فقط چشمانمان را گشاد میکند و میفهمیم وضعیت دهان و دندان در کشور چیزی در مایههای شاخص فلاکت است! برای خانوادهای که درآمد ماهانهاش زیر یک میلیون تومان است، دیگر جایی برای فکر کردن به هزینههای دندانپزشکی نمیماند. جالب اینکه در هرنقطه شهر هم قیمتهای دندانپزشکی با نوسانات زیاد مواجه است بهطوری که شاید یک اونس طلا در بازار جهانی هم در طول ۱۰ سال، چنین نوساناتی به خود نبیند!
از طرفی آنقدر فرهنگسازی نشده که با وجود درآمدهای بسیار پایین بازهم دست بچهها مدام شیرینی، شکلات و پفک دیده میشود. همان چیزهایی که دقیقا به خراب شدن دندان کمک شایانی میکنند! پوشش بیمهای خدمات دندانپزشکی هم در ایران آنقدر پایین است که تقریبا میتوان گفت پوششی وجود ندارد. اوایل امسال اما طرح تحول در حوزه سلامت دهان و دندان از طرف وزارت بهداشت رونمایی شد. طرحی که میتواند امیدی برای بهبود اوضاع در دهان مردم شود. وزارت بهداشت با اجرای طرح تحول نظام سلامت از دو سال پیش در کشور، نشان داد میتواند وضعیت سلامت را در کشور متحول کند. رضایت مردم از این طرح، به خوبی گویای همه چیز است.
قانون برای بررسی مشکلات دندانپزشکی در ایران سراغ «دکتر علی محرابی»، کارشناس ارشد اداره امور دندانپزشکی معاونت درمان وزارت بهداشت رفت.
با توجه به اینکه قیمتهای مختلفی برای اعمال مختلف دندانپزشکی در نقاط مختلف شهر و کلا کشور وجود دارد، میخواهم بدانم اصلا قانونی برای تعرفههای دندانپزشکی وجود دارد؟
برای تعرفهها قطعا قانون وجود دارد. طبق قانون، تعرفهها براساس مصوبه هیأت وزیران تعیین میشود. بعضی خدمات ممکن است جدید باشند. باید ارزش نسبی این خدمات تعیین شود و به شورای عالی بیمه برود و بعد از پیمودن این راهها، تعرفهای برایش تعیین میشود. این کار زمان بر است، به این معنی نیست که قانونی وجود ندارد، قانون کاملا مشخص است و همه باید رعایت کنند.
خب برای اینکه همه رعایت کنند، نظارتی هم وجود دارد؟
دانشگاههای علوم پزشکی به نیابت از وزارت بهداشت بر اجرای این قانون نظارت میکنند. ضمن اینکه سامانههای شکایت هم وجود دارد که اگر مردم شکایتی از تعرفهها داشتند، به وزارتخانه اعلام کنند، از طرفی راههای ارتباطی هم با دانشگاههای علومپزشکی وجوددارد که قطعا پیگیری میشوند.
وزارت بهداشت میداند که این نظارتها به چه صورت انجام میشود؟
ما میدانیم بازرسانی دارند که به صورت دورهای به دندانپزشکیها مراجعه میکنند. از طرفی وقتی شکایتی میشود، بازهم بازرسان را میفرستند. گاهی منطقه به منطقه این نظارتها انجام میشود، گاهی هم بازرسی خارج از برنامه هم هست که ممکن است به دلیل شکایتی، صورت گیرد. گاهی هم وزارتخانه یک بازرسی خیلی فوری اعلام میکند که به این ترتیب بازرسان نظارتی فرستاده میشوند. درکل بازرسیها متفاوت است اما انجام میشود.
اصلا قیمتها را مردم میدانند که بخواهند شکایتی داشته باشند؟ چون آنقدر تعرفهها در نقاط مختلف، متفاوت است که اکثر مردم فکر میکنند تعرفه خاصی وجود ندارد!
برابر قانون، تعرفههای مصوب باید در مقابل دید مراجعهکننده باشد. این وظیفه بازرس است که وقتی به جایی میرود بپرسد تعرفهها کجاست که اگر نیست، بپرسد چرا در دید عموم نیست؟ تعرفهها هر سال از طرف هیأت وزیران تجدید و ابلاغ میشود.
شمارههای مشخصی برای شکایت وجود دارد؟
معاونتهای درمان راههای شکایت افراد هستند. ولی چون نظارت، در حوزهای غیر از وزارتخانه انجام میشود، من الان نمیدانم چه شمارهای هست که اعلام کنم.
مشکل اینجاست که در اکثر موارد تعرفهای به در و دیوار زده نمیشود و مردم هم تقریبا این آگاهی را ندارند که باید تعرفهها در معرض دید باشد…
طبق قواعد و مقررات باید در معرض دید باشد. شاید نابسامانیهایی هم وجود دارد. ۳۰هزار یونیت دندانپزشکی در کل ایران در بخش خصوصی و دولتی خدمات ارائه میدهند که نظارت بر همه آنها، کار سختی است.
چقدرش برای بخش خصوصی است و چقدرش برای بخش دولتی؟
بالای ۹۰ درصد ارائه خدمات دندانپزشکی در بخش خصوصی اتفاق میافتد.
با این تفاسیر به نظر میرسد نظارت چندانی وجود ندارد!
اینکه چه مقدار نظارت میشود، باید از خود دانشگاههای علومپزشکی بپرسید. چون وزارتخانه حوزه سیاستگذاری و نظارت بر اجرای سیاستها است وظیفه اجرایی ندارد که از وزارتخانه کسی برای نظارت برود.
ولی نظارت بر حسن اجرای سیاستگذاریها هم به عهده شماست دیگر!
بله. ما با کارشناسان مرتب جلسه داریم و مشکلات را بررسی میکنیم، اگر جایی ایراد قانونی وجود دارد، پیشنهاداتی مطرح میشود و سعی میکنیم آن مشکلات را حل کنیم. کار مرتب انجام میشود اما شاید نتیجه مطلوب و صددرصد ندهد. اینکه انتظار داشته باشیم همه چیز صددرصد درست انجام شود، قابل قبول نیست.
حرف شما درست است ولی وقتی بیشترین شکایتی که مردم دارند از تعرفههای دندانپزشکی است، پس یعنی حتی نظارت پنجاه درصد هم وجود ندارد!
اینطور نیست که بگوییم فقط با نظارت کار حل میشود، برای همین است که طرح تحول در دندانپزشکی را مطرح کردهایم. میخواهیم بحث ساماندهی را پیگیری کنیم که بخشی از آن، کاهش پرداخت از جیب مردم است. این را خود دولت به عنوان یک ارائهکننده مطرح کرده است. در حوزه دندانپزشکی طرحی به صورت سیستماتیک تا امروز وجود نداشته و معاونت درمان در نظر دارد تحول عمدهای در این حوزه به وجود آورد.
چقدر قرار است متحول شود؟
بنا به برنامهای که داریم قطعا نمیتوانیم بگوییم تا پایان سال ۶۰ درصد پرداختی از جیب مردم را کم میکنیم، چون این کار نشدنی است. باید برنامه را فاز به فاز ببندیم. در فازی که امسال معاونت درمان طراحی کرده، حداقلش این است که با توجه به برآوردهای انجامشده، حداقل ۱۰ درصد از پرداختیهای مردم کم خواهد شد.
چقدر با بیمهها وارد مذاکره شدهاید؟ چون مشکل اصلی از زیرپوشش بیمه نبودن خدمات دندانپزشکی است. حتی تعریف اکثر بیمهها از اعمال دندانپزشکی یک سری اعمال زیبایی است!
این کار یک برنامه میخواهد. بیمهها هم باید چیزهایی را که میخواهیم بررسی کند و صرفهاش را بسنجد. ما به عنوان وزارت بهداشت و یک عضو شورای عالی بیمه، خدمات را آماده و اولویتها را به بیمه اعلام میکنیم. الان این کار را شروع کردهایم و امیدواریم به نتیجه برسیم. ضمن اینکه بیمههای تکمیلی پوششهایی را دارند. اما پوششها عمومی نیست. در حوزه بیمههای پایه میزان پوشش متاسفانه کم است. بیمههای پایه اگر خدماتی را پوشش دهند، هفتاد درصدش را میپردازند. اما تعداد خدمات کم است، کل خدماتی که تحت پوشش بیمه پایه قرار میگیرد حتی به ۳۰ مورد نمیرسد، آن هم خدمات سطح اول. خدمات سطح دو خیلی کمتر است. اما در حوزه تحول به این چیزها توجه میکنیم. امیدواریم بیمهها هم پای کار بیایند تا هزینه کمتری از جیب مردم خرج شود.
در توضیح طرح تحول سلامت در حوزه دندانپزشکی خواندم که بیشترین کار قرار است در حوزه پیشگیری انجام شود آنهم بیشتر برای بچهها. پس بزرگسالان چه میشوند؟
در همه جای دنیا، پیشگیری ارجح بر درمان است ولی همین کاری که در حوزه درمان انجام میشود برای استقرار زیرساختهای دندانپزشکی در بیمارستانها برای ارائه خدمات دندانپزشکی، خودش یعنی توجه به بزرگسالان. انشاءا… بعد از اینکه این زیرساختها آماده شد، مردم میتوانند مراجعه و از این خدمات استفاده کنند.
چقدر طول میکشد این زیرساختها آماده شوند؟
اجرای این طرح نیازمند کاری خوب و دقیق است. کار شروع شده و به شدت پیش میرود ولی هنوز نمیدانیم کار چه زمانی دقیقا جواب میدهد. اما جدیت وزارت بهداشت بر این است که تحولی در حوزه دندانپزشکی اتفاق بیفتد.
پس از اینکه اعلام شد طرح تحول در این حوزه شروع شد، دقیقا چه چیزی را گفتند؟!
این طرح دو بخش دارد، یکی حوزه بهداشت دهان و دندان و دیگری درمان. حوزه بهداشت شروع شده و شبکههای بهداشت و درمان در حال خدمترسانی به مردم هستند. در حوزه درمان هم به نوعی شروع شده. ممکن است خدمت شروع نشده باشد اما طرح شروع شده. اینکه چه زمانی به عرصه عمل برسد، کمی زمان میبرد.
این مرحله اول شامل چه چیزهایی میشود و ما الان باید چه چیزهایی را ببینیم؟
قرار نیست مردم چیزی ببینند. ما هستیم که باید ببینیم کارمان به کجا میرسد. داریم مرتب پیگیری میکنیم تا زیرساختهایی مثل درمانگاهها، مکانها، نیروهای پزشکی و تجهیزات آماده شود. وظیفه وزارت بهداشت همین است که این چیزها را آماده کند. اگر فردا اعلام کنیم که آماده هستیم، کار درستی نیست. مردم کجا بروند؟
از طرح تحول که بگذریم، جایی خواندم در ایران هر نوجوان ۱۲ ساله حداقل دو دندان پوسیده دارد. این آمار درست است؟
این آمار تقریبا درست است. تحقیقاتی در وزارت بهداشت انجام شده که این آمار را تایید میکند.
چرا این اتفاق در کشور ما افتاده؟ آنهم برای بچههای ۱۲ ساله! وضعیت دندان و دهان در کشور ما به حدی وخیم است که تصور میشود اصلا کاری در کشور صورت نگرفته. فکر میکنید چه چیزی در کشور کم است؟
متاسفانه توجه در حوزه دندانپزشکی در همه زمانها کم بوده. اگر بخواهیم چنین اتفاقی در کشورمان نیفتد باید به بحث پیشگیری دقت کنیم. ما در حوزه درمان کاری میکنیم که پوسیدگی خوب شود اما در حوزه بهداشت باید کاری کنیم که دندان اصلا نپوسد. الان برنامههایی در مدارس داریم که برای پیشگیری انجام میشود. ولی به هرحال به هردلیل ممکن است پوسیدگی به وجود بیاید. وقتی هم این اتفاق افتاد ما در حوزه بهداشت وارد عمل میشویم و پوسیدگی را درمان میکنیم.
منبع:دندانه