کاربرد دندانپزشکی در پزشکی قانونی

 

تشخیص دیه از روی صدمات دندانی

پدیده مظفری/ روزنامه سپید

بررسی شکایات وارده از پرونده‌های دندانپزشکی، تعیین هویت و سن افراد از روی دندان آن‌ها و رسیدگی به تعیین خسارات حاصل از تصادفات و نزاع‌ها، دندانپزشکی را به یکی از رشته‌های مهم در پزشکی‌قانونی تبدیل کرده است. در خصوص چگونگی عملکرد کار این رشته با حسین آراد یکی از دندانپزشکان پزشکی‌قانونی به گفت‌وگو نشستیم. وی بیشترین مراجعه به پزشکی قانونی را آسیب‌های تروماتیک دانست و گفت:
«افرادی که بر اثر تصادف، حوادث کار یا نزاع دچار آسیب‌های تروماتیک شده‌اند، بیشترین مراجعات را به خود اختصاص می‌دهند.»
آراد ادامه داد: «قسمت عمده این آسیب‌ها در ناحیه سر و صورت است. آسیب‌های سر، صورت، فک و دندان، در حیطه کاری دندانپزشکان قانونی قرار می‌گیرد.»
وی با تاکید بر اینکه قسمت عمده‌ای از کارهای کار‌شناسان دندانپزشکی در پزشکی‌قانونی، معاینه، بررسی و ارزیابی صدمات فک، صورت، دهان و دندان و تطبیق آن‌ها با قانون مجازات‌اسلامی است، خاطرنشان کرد: «این امر ریزه‌کاری‌های خاص خود را دارد. این ریزه‌کاری‌ها را همکاران دندانپزشک بعد از ورود به اداره و گذراندن واحدهای آموزشی مربوطه فرا گرفته و سپس مشغول به کار می‌شوند.»
آراد مهم‌ترین موارد از نظر دندانپزشکی قانونی را تشخیص و تفکیک ضایعه تروماتیک جدید از صدمات قدیمی دانست و افزود: «افرادی که دچار صدمات تروماتیک شدند، مورد ارزیابی و معاینه قرار گرفته و اگر لازم باشد، مشاوره‌های تخصصی، رادیوتراپی و سی‌تی‌اسکن می‌شود.»
وی ادامه داد: «با انجام این امور و تکمیل پرونده، گزارش به مقامات قضایی ارسال می‌شود. آنجایی که لازم باشد و ضایعه‌ای به‌وجود آمده باشد و از لحاظ قانونی دیه مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده باشد، پزشکی‌قانونی برای آن‌ها تعیین خسارت می‌کند.»

وی تصریح کرد: «ریزه‌کاری‌های ذکر شده ممکن است مدنظر همکاران خارج از مجموعه پزشکی‌قانونی نباشد. بنابراین زمانی که بیمار با تاخیر به پزشکی ‌قانونی مراجعه می‌کند و از دندانپزشک استعلام می‌شود، دندانپزشک باید بتواند با دقت‌نظر ضایعات تروماتیکی مرتبط با حادثه را از ضایعات قدیمی بیمار تفکیک کند.»
این کار‌شناس دندانپزشکی پزشکی، ‌قانونی وظیفه دیگر در حیطه وظایف دندانپزشکان قانونی را مشاوره برای تعیین سن دانست و گفت: «دندانپزشکی قانونی در تعیین سن افراد زنده زیر۲۵سال بسیار کمک‌کننده است. برای افرادی که به هرطریق با مشکل هویتی روبرو هستند و نیاز است که تعیین سن برای آن‌ها انجام شود، یکی از فاکتورهای اصلی تعیین سن دندانی است که جزء وظایف دندانپزشکی قانونی است.»
آراد با اشاره به نقش دندانپزشکی قانونی در پرونده‌های کودک‌آزاری گفت: «دندانپزشکی قانونی در موارد کودک‌آزاری، در معاینه گازگرفتگی‌های صورت گرفته نقش بارزی دارد و می‌تواند با انجام آزمایش‌هایی صحت موضوع را اثبات کرده و همچنین در تشخیص هویت افرادی که این کار را انجام داده‌اند، کمک‌رسانی کند.»

وی ادامه داد: «علاوه بر این آیتم‌ها، موارد دیگری که دندانپزشک قانونی می‌تواند نقش ایفا کند، زمانی است که از همکاران دندانپزشک به خاطر کارهای درمانی انجام شده، شکایت می‌شود. پرونده به کمیسیون‌های پزشکی ارسال می‌شود و دندانپزشکان قانونی به‌عنوان کار‌شناس در کمیسیون‌ها حضور پیدا می‌کنند.»
وی تصریح کرد: «بر اساس رشته مربوط، دندانپزشکان قانونی نظرات علمی اساتید را جمع‌آوری کرده و در قالب قانونی برده و به عنوان صورت‌جلسه تنظیم می‌شود. قاضی نیز با استناد به آن برداشت درستی خواهد داشت.»
آراد در خصوص کار دندانپزشکان تاکید کرد: «اولین نکته قابل یادآوری این است که اصولا اگر قرار است، گواهی برای بیمار صادر شود، باید به چند فاکتور دقت کرد. اول اینکه گواهی حتما دارای تاریخ و نام بیمار باشد و همچنین خوانا باشد. اگر برای مرجع‌ قضایی نوشته می‌شود، بسیاری از اصطلاحات و واژه‌های تخصصی پزشکی و لاتین در آن استفاده نشود.»

وی در خصوص استراحت پزشکی گفت: «معمولا برای درمان‌های دندانپزشکی به‌صورت روتین استراحت پزشکی وجود ندارد، ولی اگر بیماری جراحی دندان عقل و یا آبسه دندان کند، یا درمان ایمپلنتی انجام دهد، در ‌‌نهایت بین ۲۴تا ۴۸ ساعت می‌توان برای بیمار علاوه بر دارودرمانی، استراحت در منزل را نیز در نظر گرفت.»
وی تصریح کرد: «همکاران باید در نظر داشته باشند که اگر استراحت می‌نویسند، نوع درمانی را که انجام می‌دهند، نیز ذکر کرده و همچنین تاریخ استراحت را درج کنند. اگر بتوانند رادیوگرافی را نیز ضمیمه پرونده بیمار کنند، قابل قبول‌تر است.»
آراد نکته قابل ذکر را معاینه حضوری بیمار قبل از صدور گواهی ذکر کرد و افزود: «در بحث نسخه‌نویسی باید دقت کرد، داروهای خارج از حیطه کار دندانپزشکی تجویز نکنند. همچنین اگر از طرف پزشکی ‌قانونی مورد استعلام قرار می‌گیرند، این نکته را مدنظر قرار دهند که مستندسازی را بسیار مورد توجه قرار دهند تا اگر جایی شکایتی صورت گرفت، حق بیمار ضایع نشود و بتوانند پاسخگوی مقام قضایی شوند.»

منبع:دندانه