0 محصولات
نمایش سبد خرید
آیا برائت‌نامه‌های پزشکی ضمانت قانونی دارند؟
گزارشی درباره برگه‌های برائت پزشکی
سید محمدرضا متقی/ روزنامه سپید
وقتی برای درمان خود یا هر یک از عزیزانمان وارد بیمارستان می‌شویم، شاید به ندرت برگه‌هایی را که امضاء می‌کنیم، به دقت بخوانیم. در آن زمان تنها چیزی که برای ما مهم است. کاسته شدن از درد عزیزی است که اکنون در دامان رنج افتاده. بالاخص وقتی می‌فهمیم تنها راه التیام این درد از طریق عمل جراحی خواهد بود، اما بد نیست به یکی از این برگه‌ها نگاهی بیندازیم. برگه‌ای که شاید اگر متن آن را بخوانیم، هرگز آن را امضاء نکنیم. برگه‌ای که در آن نوشته: «اینجانبان امضاء کنندگان… با توجه به اطلاعات داده شده از عوارض جراحی… از جمله: نقص عضو یا فوت ناشی از بیهوشی یا عمل جراحی و یا متعاقب آن برای بیمار پیش آید مطلع و برائت ذمه و دیه پزشک یا پزشکان معالج اعم از متخصصین، جراحان، متخصصین بیهوشی و… را از هرگونه ضمان قانونی و شرعی ناشی از معالجات و جراحی اعلام می‌دارم و ادعای هر گونه خسارتی را از طرف خود ساقط می‌دانیم و هیچ‌گونه ادعای حق و حقوقی را در حال حاضر و آینده نخواهم داشت و…» با این دغدغه به سراغ مسئولین و متخصصین امر رفتیم. کسانی که قاعدتا باید جوابی در این زمینه داشته باشند که چرا پیش از اینکه حقی ایجاد شود مراکز پزشکی آن حق را سلب کرده و تعهد از بیمار برای عدم پیگیری می‌گیرند.
تقصیر باعث ایجاد ضمان است
علی کائیدی، عضو کمیسیون بهداشت و نماینده مجلس در پاسخ به پرسش خبرنگار سپید گفت: «در هر جای دنیا هر کس نیاز به جراحی داشته باشد، این‌گونه تعهدی را خواهد داد. اما این مسئله بدان مفهوم نیست که در صورت تخلف پزشک نظام‌پزشکی سکوت خواهد کرد و به تخلف پزشک خاطی رسیدگی نکند.» وی ادامه داد: «این مسئله به دولت فعلی ارتباطی ندارد و چیزی است که همیشه اتفاق افتاده است. خون و پوست و بیهوشی مسئله‌ای نیست که بتوان به قطع درباره آن حکم داد و نمی‌توان پزشک، تعهد به سلامت پس از عمل دهد.» حلیمه عالی نیز در این زمینه در پاسخ به این پرسش تصریح‌کرد: «هیچ پزشکی در قلبش نمی‌خواهد که موجب آسیب بیمارش شود، ولی ممکن است با یک دارو آسیبی به بیمار بخورد که جبران ناپذیر باشد. اگر این از بیمار تعهد گرفته نشود باید ترس آن را داشته که بخاطر عمل که از نظر خود درست است، مورد ماخذه قرار گیرد.» عضو کمیسیون بهداشت ادامه داد: «ولی اگر تقصیری از پزشک سر بزند، موضوع فرق خواهد کرد و آن وقت اجازه برای شکایت موجود است.»
در عمل‌های اورژانس نیاز به تعهد نیست
حسن تامینی‌لیچایی نیز با توجه به هراسی که بیمار در شرایط امضای این تعهد دارد، گفت: «ما دو صورت عمل داریم. یک‌سری عمل‌های اورژانس که به نظر مسئولین بیمارستان صورت می‌گیرد و تعهدی نیز از فرد گرفته نمی‌شود. مدل دیگر عمل‌هایی است که فرد یا خود آگاه از این اتفاق است یا اینکه همراهی دارد. در این شرایط این حق فرد و همراه است که از اتفاقاتی که می‌افتد، آگاه باشند و این تعهد بیشتر امری اعلامی است.» این عضو کمیسیون بهداشت ادامه داد: » اما همین چند روز گذشته خانواده بیماری اجازه نمی‌دادند که روی فرزندشان عمل آپاندیس انجام شود. ما هم مجبور شدیم بدون گرفتن این امضا‌ها، تنها بخاطر حفظ سلامت این بیمار عمل را انجام دهیم. منظورم از گفتن این مثال این بود که اگر وضعیت اورژانسی باشد، ما بدون این قرارداد به ظاهر ترکمنچای نیز عمل را انجام می‌دهیم. اما مشکل اصلی این است که برخی بیمارستان‌ها مسائلی را مطرح می‌کنند و تعهداتی می‌گیرند که از این هم بد‌تر و در جای خود قابل بحث خواهد بود.»
این یک روند اداری‌ست
عابد فتاحی، نماینده مردم ارومیه نیز در پاسخ با اشاره به این نکته که این برگه هیچ مسئولتی را از گردن درمانگران مرتفع نمی‌سازد، گفت: «این تعهد بیشتر از این، بیانگر یک روند اداری خواهد بود و فقط بروکراسی بیمارستانی است. بروکراسی‌ای که تنها تشریفات است، مانند گرفتن روادید که برای گرفتن آن باید مدارکی ویژه را ارائه داد.» این عضو کمیسیون بهداشت با اشاره به روند اداری افزود: «وقتی از معاونت‌های مربوطه دانشگاه‌های علوم‌پزشکی به ما مراجعه می‌کنند، وظیفه ما آن است که این برگه‌ها را ارائه دهیم و خاصیت این برگه فقط همین است و هیچ ضمان قانونی به آن مفهوم ندارد.»
ایجاد تعهد بر اساس درصد ریسک
مسعود پزشکیان با اشاره به نیاز وجود این تعهد گفت: «هر عملی بر اساس پیچیدگی آن، درصدی احتمال مرگ و میر دارد. نمی‌شود پزشک را به خاطر ریسک عملش مورد مواخذه قرار داد.» این عضوکمیسیون بهداشت و وزیر بهداشت دولت اصلاحات با بیان وجهه دوم بحث ادامه داد: «به نظر من زمانی باید پزشک مواخذه شود که فعل ارتکابی‌اش خلاف عرف پزشکی یا بالا‌تر از درصد جهانی ریسک آن عمل باشد؛ اینجا است که باید پرسید چه کرده است.»
این طرح جهانی است
با همه این توضیحات به سراغ معاون نظارت و برنامه‌ریزی نظام‌پزشکی رفتیم. محمد جهانگیری در این زمینه با اشاره به جهانی بودن این طرح گفت: «هدف اصلی این برگه آگاهی بیمار از این موضوع بوده که این خدمت ریسک؟هایی نیز دارد.»
وی ادامه داد: «یک عمل شاید تا؟؟ درصد ریسک داشته باشد. آن وقت این رضایت‌نامه‌ها سنگین‌تر شده و حتی گفته می‌شود دو شاهد نیز آن را امضاء کنند. ما عوارض عمل را با این کار به بیمار گوشزد می‌کنیم. در بیشتر موارد اکثر این عوارض رخ نمی‌دهد. مانند راهنمای مصرف دارو که زمانی در آن نوشته این عوارض را دارد، یعنی اگر این عوارض پیش آمد حق شکایت را نداریم، اما اگر عوارضی متفاوت یا اشتباهی در ترکیب بود، حق شکایت برای فرد پا‌برجا است.» با این شرایط مشخض می‌شود که این برگه و تعهد در صورتی قابل استناد است که تخلف یا سهل‌انگاریی توسط پزشک و مرکز مورد نظر صورت نگرفته باشد، وگرنه در صورت اشتباه، درمان‌گر قابل پیگیری است. اما متاسفانه بخاطر نبود آگاهی و آگاهی‌دهنده، اصولا مردم آن را ناظر بر همه موارد می‌دانند.
منبع:دندانه
0