آیا میتوان به زنان باردار واکسن کووید ۱۹ تزریق کرد؟
دکتر حسن رودگری
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
درمورد واکسیناسیون کووید ۱۹ برای زنان باردار و شیرده نظرات مختلفی رایج بود که تدریجاً در حال همسو شدن هستند.
انجمن سلطنتی متخصصین زنان و زایمان انگلستان Royal College of Obstetricians & Gynaecologists در آخرین به روزرسانی خود در تاریخ ۲ فروردین ۱۴۰۰ به استناد نظر کمیته مشترک واکسیناسیون و ایمنی سازی انگلستان (JCVI) میگوید:
واکسن کووید ۱۹ میتواند به زن باردار پیشنهاد شود بخصوص اگر خطر در معرض بودن وی بالا بوده و نتواند از آن اجتناب کند (مثل کادرهای بهداشت و درمان و مشاغل پرخطر دیگر) و یا اگر زن باردار بیماری زمینهای دارد که ابتلا به کووید ۱۹ برای او خطرناکتر است. لذا اگر خطر احتمالی واکسن (که تابهحال اثبات نشده) کمتر از خطر ابتلا باشد میتوان واکسن را پیشنهاد نمود.
در دوران شیردهی نیز توصیه میکند که اگر مادر واکسن زد، نباید شیردهی را متوقف نماید.
این انجمن میگوید زنانی که قصد باردار شدن دارند نباید از بارداری به دلیل دریافت واکسن پیشگیری نمایند و واکسن بر روی باروری بیاثر است.
ضمناً کارفرمایان دقت کنند که زدن واکسن منجر به عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی برای زنان باردار نشود.
از جانب دیگر NHS و دانشگاه آکسفورد میگویند زن باردار و جنین نمیتوانند از طریق واکسن بیمار شوند هرچند به دلیل فقدان دیتای کافی به همه زنان باردار بهطور روتین پیشنهاد واکسن نمیشود. البته JCVI در مواردی که فواید واکسن بیش از مضرات احتمالی آن (که تا به حال اثبات نشده) باشد، واکسن را پیشنهاد مینماید، لذا مادری که خطر مواجهه با ویروس بالاتری دارد و یا بیماری زمینهای همانند بیماریهای مزمن ریوی یا قلبی عروقی یا کلیوی و یا کبدی، نقص ایمنی، دیابت، اختلال عملکرد طحال، چاقی مفرط و بیماری شدید ذهنی دارد، کاندید دریافت واکسن است.
البته cdc نیز میگوید در صورت بارداری شما میتوانید واکسن را انتخاب کنید چون صاحبنظران معتقدند تا این لحظه اثبات نشده واکسن برای زنان باردار خطر خاصی دارد. در حقیقت زنان باردار و شیرده در دور اول کلینیکال ترایال واکسنها لحاظ نشدند اما تدریجاً اطلاعات جامعتری در راه است؛ بنابراین cdc توصیه میکند زنان باردار برای واکسن با پزشک مشورت نمایند، اما آن را منع نمیکند.
زمانی که FDA مجوز استفاده برای واکسن فایزر را صادر مینمود، میدانست که ۳۳۰ هزار زن باردار و یا شیرده در بین ۲۱ میلیون کادر بهداشت و درمان در اولویت دریافت واکسن در آمریکا بودند و در کنار این موضوع Society for Maternal-Fetal Medicine نیز تأکید نمود به کارکنان بهداشت و درمان که باردار هستند پیشنهاد واکسیناسیون بشود که کالج متخصصین زنان و زایمان آمریکا (AGOC) نیز با آن موافقت نمود.
بیشتر این نظرات مثبت بر مبنای آگاهی از ساختار و عملکرد واکسنهای مبتنی بر ژنتیک همانند mRNA vaccines (فایزر و مادرنا) و یا vector-based (آسترازنکا اسپوتنیک ۵، جانسون) است که قاعدتاً برای زنان و فرزندانشان در دوره بارداری و شیردهی بیضررند. اصولاً واکسنهایی که حاوی ویروس زنده نباشند از لحاظ تئوری بیضررند.
سازمان جهانی بهداشت بهعنوان یک مرجع جهانی و نسبتاً محافظه کار اعتقاد دارد هرچند دیتای کافی برای صدور مجوز عمومی واکسیناسیون در زنان باردار ندارد اما معتقد است به زنان باردار و یا شیرده که خطر در معرض ویروس بودن آنها بیشتر است همانند کارکنان بهداشت و درمان و مشاغل پرخطر بهتر است واکسن پیشنهاد شود چون ابتلا برای آنها خطرناکتر است.
منبع:دندانه