دندانپزشک کابلی، یکی از دو قربانی سقوط از هواپیمای آمریکایی در افغانستان
سلطهی طالبان بر افغانستان، ازدحام مردم وحشت زده در فرودگاه کرازی و تصاویری از مردمی که به امید فرار از آیندهای نامعلوم به چرخهای هواپیمای آمریکایی پناه برده و سقوط کردهاند، اخبار تلخی است که این روزها در همهی رسانههای داخلی و خارجی به چشم میخورد و توجه و همدردی مردم را در سراسر دنیا به خود جلب کرده است.
موضوع قابل توجه این است که دو نفری که از سوار شدن به هواپیمای نظامی آمریکایی ناکام مانده و به امید فرار به آمریکا در چرخهای آن پناه گرفته بودند، جوانانی آینده دار بودند که یکی از آنان فوتبالیست ۱۸ سالهای به نام ذکی انوری، عضو تیم ملی جوانان افغانستان و دیگری دندانپزشک ۲۴ سالهای به نام فدا محمد (Fada Mohammad) بود.
با گذشت ۱۰ روز پس از حادثه فرودگاه بینالمللی حامد کرازی، بسیاری از جزئیات آن ناشناخته مانده و از ویدیوهایی که با دوربین تلفنهای همراه گرفته شده، میتوان درباره تعداد کشته شدهها حدسهایی زد. در یک ویدیو دهها نفر بر روی چرخهای هواپیما که بر روی زمین فرودگاه حرکت میکند دیده میشوند؛ در ویدیوی دیگر دو نفر سقوط میکنند و ویدیوی دیگر چهار جسم بیجان را نشان میدهد که بر روی زمین فرودگاه افتادهاند؛ اما رسانههای خارجی به تازگی هویت دکتر فدا محمد، دومین قربانی سقوط از هواپیمای آمریکایی را افشاء کردهاند.
دکتر محمد که در خانوادهای تنگدست در غرب کابل متولد شده بود؛ اولین فرزند از خانوادهای ۱۲ نفره بود که با تلاشهای بسیار همهی اعضاء خانواده توانسته بود دندانپزشکی بخواند و به تازگی کلینیک تأسیس کرده و ازدواج کرده بود.
زمانی که طالبان افغانستان را محاصره کرد، او به خانوادهاش گفت در شبکههای مجازی خبری بازنشر شده که میگوید هواپیماهایی به مقصد کانادا و آمریکا افرادی که در فرودگاه هستند را سوار میکنند و از افغانستان میبرند.
این دندانپزشک جوان، بدون اطلاع خانوادهاش به فرودگاه رفته و از آنجا که بخت با او یار نبوده که به داخل هواپیما برود، در چرخ آن پناه گرفته و پس از کمی ارتفاع گرفتن در فاصلهی ۶ هزار و پانصد متری فرودگاه، به همراه ذکی انوری سقوط کرده و جان خود را از دست داده است.
پدر فدا با اعتراض به اقدام خلبان برای تیک آف در حالی که افرادی در چرخها پناه گرفته بودند میگوید: «آیا این قانونی است که هواپیما در آن شرایط پرواز کند؟ این کار خلبان خلاف انسانیت و مانند این است که او میخواسته پشه بکشد، نه انسان.»
امیدهایی که زیر خاک دفن شد
پدر فدا تاریخ دقیق تولد او را به یاد نمیآورد، فقط میداند که او سال ۱۹۹۶ یا ۹۷، زمانی که طالبان برای اولین بار کابل را تصرف کرد به دنیا آمده است. فدا بزرگترین فرزند از ۱۰ فرزند خانواده است و آن زمان آنها در غرب کابل زندگی میکردند.
پدرش به همراه خانواده لباس فروشی میکرد، اما زمانی که پسرش بزرگ شد، استعداد ویژهای در او دید و با خود فکر کرد میتواند پیشرفت کند؛ بنابراین همهی خانواده پولهایشان را روی هم گذاشتند تا فدا را به دانشگاه خصوصی شفا در کابل بفرستند که دندانپزشکی بخواند. او پس از فارغالتحصیلی به همراه دوستش نزدیک میدان شهید کابل کلینیکی احداث کرد و ماهانه حدود ۲۰۰ دلار درآمد داشت. پدر فدا سال گذشته مقدار زیادی پول قرض کرد تا توانست پسرش را داماد کند.
او میگوید فدا میخواست بیشتر درس بخواند و تخصص بگیرد و دوست داشت مهاجرت کند که با توجه به وضعیت اقتصادیاش بیشتر شبیه یک رؤیا بود.
از زمانی که طالبان افغانستان را اشغال کرد، فدا که شخصی امیدوار بود، آشفته و پریشان شده بود؛ چون میدانست آینده برای شخصی تحصیل کرده که رو به پیشرفت است در این کشور چگونه خواهد شد و این هراسی بود که دیگران را هم در بر گرفته بود.
روز حادثه، فدا بدون هیچ حرفی ساعت ۸ و نیم صبح خانه را ترک کرد و خانوادهاش گمان میکردند به کلینیک میرود. حوالی ظهر بود که مردی به نام سالک صدای سقوط چیزی را بر بام خانهاش شنید. وقتی به دنبال صدا رفت، جسد فدا را دید که در مخزن آبی که روی سقف بوده افتاده است و جسد پسر ۱۸ سالهای هم در نزدیکی آن بود. سپس همسایهها جمع شدند و این دو جسد را به مسجدی در آن نزدیکی بردند و بعد از تشخیص هویت آنها از روی کارت شناساییشان خانوادههایشان را خبر کردند.
پدر فدا میگوید: «آنجا برای من آخر دنیا بود. البته که یک دندانپزشک باید خطر این کار را درک کند؛ اما همهی ما در وجودمان انسانیت داریم و خلبان میتوانست گزینهی بهتری از تیک آف را انتخاب کند. این رفتار با مردم افغانستان بسیار غیرانسانی بود.»
اما اندرو اینمن، یکی از خلبانهایی که بارها به کابل سفر کرده، میگوید: «خدمهی هواپیما میتوانستهاند افرادی که در مقابلشان بودهاند را ببینند؛ اما قادر نبودهاند افرادی که در چرخها پناه گرفته بودند را ببینند یا صدای آنها را بشنوند. من گمان میکنم در آن شرایط اگر هواپیما توقف میکرد جراحات و مشکلات بیشتری پیش میآمد.»
نیروی هوایی آمریکا هم در پاسخ به این رخداد گفته است هواپیما با توجه به وضعیت امنیتی موجود، تصمیم گرفته به سرعت خاک افغانستان را ترک کند. مقامات بعدها متوجه وجود تکههایی از اجساد در چرخهای هواپیما شدهاند و ضمن تعهد به تحقیقات حول و حوش این حادثه، تلاش میکنند از بروز مجدد چنین اتفاقهایی جلوگیری کند.منبع: واشنگتن پست
منبع:دندانه