هویت دومین دندان نئاندرتال یافت شده در ایران کشف شد

 

تحقیقات تیمی از باستان شناسان ایرانی، آلمانی، ایتالیایی و بریتانیایی نشان می‌دهد دندانی که سال ۲۰۱۷ در پناهگاه صخره‌ای «باوه یوان» کرمانشاه کشف شده، متعلق به یک نئاندرتال است.

ژورنال علمی پلاس وان به تازگی مقاله‌ای منتشر کرده که می‌گوید پژوهشگران معتقدند این دندان، یک کانین شیری متعلق به یک کودک ۶ ساله است که به همراه استخوان حیوانات و ادوات سنگی در عمق ۲ و نیم متری پناهگاه صخره‌ای باوه یوان یافت شده است.

تحلیل‌های استفانو بنازی، انسان‌شناس فیزیکی دانشگاه بولونیا در ایتالیا، نشان می‌دهد ابزار سنگی که در جوار این دندان یافت شده، مربوط به دوره پارینه سنگی میانی است و با توجه به تاریخ‌گذاری‌های رادیوکربن انجام شده، احتمال می‌رود دندان بین ۴۱ تا ۴۳ هزار سال قدمت داشته باشد. این دوران نزدیک به اواخر دوره پارینه سنگی میانی، یعنی زمانی است که نئاندرتال‌ها در زاگرس ناپدید شدند.

فریدون بیگلری، باستان شناس پارینه سنگی موزه‌ی ملی ایران، می‌گوید: «اکتشاف اخیر، به همراه سایر بقایای نئاندرتال‌ها که در بخش‌هایی از زاگرس از جمله غارهای شنیدار، بیستون و وزمه یافت شده بود، نشان می‌دهد نئاندرتال‌ها حداقل از ۸۰ هزار تا ۴۰ یا ۴۵ هزار سال پیش، در پهنه‌ی وسیعی از زاگرس، از شمال غربی تا غرب این رشته کوه زندگی می‌کرده‌اند. سپس ناپدید شدند و انسان خردمند (هومو ساپینس) در این منطقه پراکنده شد.»

او ادامه می‌دهد: «پیدا شدن ابزار سنگی (که به نام «موستریان زاگرس» شناخته می‌شوند و مربوط به صنعت دوران پارینه سنگی میانی هستند) در کنار دندان نئاندرتال یوان، شاهد دیگری است؛ چرا که صنعت ساخت این ادوات سنگی به دوران نئاندرتال‌ها مربوط است. پیش از این هم زمانی که در غار وزمه یک دندان نئاندرتال پره مولار کشف شده بود، ابزار این چنینی در کنار آن بود.»

یوان، دومین دندان نئاندرتال کشف شده در ایران است و اولین دندان سال ۲۰۰۱ در غار وزمه، نزدیکی کرمانشاه یافت شده بود. این غار به خاطر یافت تعداد بی‌شماری از فسیل حیوانات معروف شده است. سال ۲۰۱۹ نیز تیمی متشکل از باستان شناسان ایرانی و فرانسوی اعلام کردند دندان یک کودک نئاندرتال ۵ تا ۷ ساله را در قلعه کرد، حوالی قزوین پیدا کرده‌اند.

این اکتشافات نشان می‌دهد ایران دارای ظرفیت دیرینه شناسی غنی است و در آینده اطلاعات مهمی از آن به دست خواهد آمد.

منبع مقاله‌ی اصلی در پلاس وان:

https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0253708

منبع:دندانه