عوارض طولانی‌مدت کووید-۱۹

 

دکتر حسن رودگری
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

کارگروه تازه‌های علمى کرونا
سازمان نظام پزشکى کشور

اخیراً مطالعات نشان داده که حداقل یک سوم بیماران مبتلا به کووید۱۹ در همه سنین و هر دو جنس دچار حداقل یک عارضه طولانی مدت کووید در ۶ ماه پس از بیماری می‌شوند.

بیشترین عوارض از نوع تنفسی، گوارشی، خستگی و کوفتگی، درد و اضطراب و افسردگی می‌باشد.

یک مطالعه توسط دانشگاه آکسفورد بر روی حدود ۲۷۰ هزار نفر که مبتلا به کووید۱۹ شده و نجات یافتند نشان داد که چگونه ۹ عارضه در مبتلایان به کووید۱۹ به نسبت آنفلوانزا از ماندگاری طولانی‌تری برخوردار بوده است و ۳۷٪ آن‌ها حداقل یکی از عوارض کووید۱۹ را ۳ تا ۶ ماه بعد از بهبود کماکان با خود داشتند. هرچند این عوارض در آنفلوانزا هم دیده می‌شد اما در کووید۱۹ تا ۱/۵ برابر شیوع و ماندگاری بیشتری در طولانی مدت داشت.

عوارض طولانی مدت در بیماران بستری شده و زنان شایع‌تر بوده است. در افراد مسن‌تر و مردان بیشتر عوارض تنفسی و اختلالات روانی از نوع شناختی (cognitive) و در جوان‌ترها و زنان بیشتر سردرد، علائم گوارشی و اضطراب و افسردگی شایع‌تر بود.

در مجموع سمپتوم های زیر به‌عنوان عوارض طولانی کووید۱۹ در سایر مطالعات نیز گزارش شده است:

خستگی و کوفتگی شدید (Fatigue)، تنگی نفس، درد و فشار قفسه سینه، اختلالات حافظه و تمرکز، اختلال خواب (Insomnia)، طپش قلب، سرگیجه، گزگز و مورمور در اندام و انگشتان، درد مفاصل، افسردگی و اضطراب، وزوز گوش، درد گوش، تهوع، اسهال، درد معده، کاهش اشتها، تب، سرفه، سردرد، درد گلو، اختلال و یا فقدان بویایی و راش‌های پوستی.
نتیجه می‌گیریم که پزشکان این موارد را به بیماران متذکر شوند و یا در صورت رجوع بیماران با چنین سمپتومهایی حتماً از سابقه کووید-۱۹ و شدت آن بپرسند.

منبع:دندانه