آیا خمیردندان زغالی واقعا سودمند است؟
نگاهی به ویژگیهای مثبت و منفی خمیردندانهای زغالی
این روزها زغال محبوبیت زیادی پیدا کرده است و بسیاری از افراد و شرکتها سعی میکنند با تمرکز بر ویژگیهای منحصر به فرد این ماده، محصولات قدیمی را بازآفرینی کنند؛ بستنی زغالی، نوشیدنیهای زغالی، آدامس زغالی و البته خمیردندان زغالی که این روزها محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
اما آیا استفاده از خمیردندان زغالی واقعاً مفید است؟ این سؤالی است که مجله آمریکایی پرونشن (prevention) از دندانپزشکان پرسیده و پاسخهای آنان را در گزارشی مورد بررسی قرار داده است.
خمیردندان زغالی چه ویژگیهایی دارد؟
زغال سالیان درازی استفاده طبی داشته و در گذشته از آن به عنوان ماده شوینده دهان و دندان استفاده میشده است. دکتر کِنِت مگت، دانشیار دانشکده دندانپزشکی دانشگاه نیویورک میگوید: «مدافعان و بازاریابان خمیردندان زغالی، مدعی هستند این خمیردندان میتواند مواد سمی داخل دهان را جذب و دندانها را سفید کند.»
شرکتهای ساخت خمیردندان مدعیاند خمیردندان زغالی هم مانند مکملها و مواد آرایشی زغالی از زغال فعال تهیه شده است. به این معنا که خلل و فرج آن افزایش یافته تا به این وسیله بتواند مواد سمی را بیشتر جذب کند. ایده ساخت خمیردندان از این ماده این است که زغال فعال میتواند لکهها و جرمهای دندان را به خودش جذب و آنها را سفید کند. اما نکته جالب اینکه انجمن دندانپزشکی آمریکا با بررسی تمام مطالعاتی که بر روی میزان اثربخشی خمیردندان زغالی انجام شده است، اعلام کرده مشاهدات کافی برای اثبات سودمندی این خمیردندان وجود ندارد.
دکتر لورن لِوی، دندانپزشک و متخصص سرطان دهان بیمارستان مونت سینای نیویورک میگوید: «علیرغم اینکه استفاده از خمیردندان زغالی بسیار رایج شده است، اما گزارشهای کافی در مورد سودمندی یا عدم سودمندی آن وجود ندارد.»
آیا خمیردندان زغالی آسیبزننده است؟
مشاهداتی وجود دارد که میگوید خمیردندان زغالی میتواند برای لبخند شما مضر باشد؛ چرا که بسیاری از این خمیردندانها فاقد فلوراید هستند که این موضوع میتواند باعث گسترش پوسیدگیهای دندانها شود.
از طرف دیگر ادعاهایی که در مورد خاصیت سفیدکنندگی این نوع خمیردندان وجود دارند، چندان قابل اعتماد نیستند. خمیردندان زغالی نمیتواند لکههای عمیقتر، مانند آنها که در اثر کشیدن سیگار به وجود میآید را از بین ببرد و افرادی که آن را تبلیغ میکنند، میگویند فقط لکههای سطحی را پاک میکند، اما از آنجایی که این خمیردندانها تحت نظارت یا تائید انجمن دندانپزشکی آمریکا نیستند، ممکن است بیشاز حد ساینده باشند و مینای دندان شما را از بین ببرند یا به روکش یا لمینیتها آسیب برسانند. اگر مینا که سطح سفید و درخشان دندان شما است از بین برود، عاج دندان که زردرنگ است نمایان میشود و در ضمن دندانتان نسبت به سرما حساس و بیشتر مستعد پوسیدگی میشود و این یعنی تأثیر معکوس بر زیبایی یک لبخند.
در ضمن در مورد خاصیت سمزدایی زغال فعال شده هم نگرانیهایی وجود دارد. چرا که این ماده همانطور که سموم را جذب میکند، میتواند مواد مفید را هم به خودش جذب کند. دکتر مگت میگوید: «این احتمال وجود دارد که زغال فعال باعث کمتر شدن تأثیر داروهای خوراکی شود. اگرچه مقدار کمی زغال داخل خمیردندان یک فاجعه به حساب نمیآید، اما اگر داروی خوراکی مصرف میکنید، ضروری است با پزشکتان درباره اینکه این خمیردندان چه تأثیری میتواند بر آن داشته باشد مشورت کنید.»
خمیردندان زغالی مصرف نکنید!
اطلاعات علمی ناقص درباره اثربخشی خمیردندان زغالی از یک طرف و احتمال آسیبزا بودن آن برای دندانها از طرف دیگر، باعث میشود بسیاری از دندانپزشکان بهطور کلی استفاده از این نوع خمیردندان را توصیه نکنند. دکتر مگت در این باره تأکید میکند: «خمیردندان زغالی نهتنها ویژگی شاخص و منحصربهفردی ندارد، بلکه ممکن است باعث آسیب رساندن و ساییدن دندانهای شما شود. در ضمن ممکن است فاقد فلوراید و سایر مواد ضروری برای پیشگیری از بیماریهای دهان باشند.»
او تأکید میکند: «اگر به سلامت دندانهایتان اهمیت میدهید، به دنبال راهکارهای عجیب و غریب نباشید. چرا که هیچچیز بهتر از روزی دو بار مسواک زدن با یک خمیردندان فلوراید دار نیست.»
منبع:دندانه