درمان پوسیدگی دندان کودکان بدون تزریق بیحسی و برداشت پوسیدگی
بررسی تکنیک هال (HALL) به عنوان یک روش جایگزین و اثربخش در دندانپزشکی کودکان
ترجمه: ندا احمدلو
تقریبا نیمی از بزرگسالان بریتانیایی و بیش از یکپنجم بزرگسالان استرالیایی از دندانپزشک میترسند. تحقیقات نشان میدهند داشتن تجربه تلخ در دندانپزشکی در دوران کودکی، اصلیترین دلیل ترس از دندانپزشکی در بزرگسالی است. اگر این نکته را در نظر بگیریم که تجربه بد کودکان از دندانپزشکی بیش از همه به تزریق بیحسی و کار با مته دندانپزشکی گره خورده است، چنین ترسی دیگر تعجبآور نخواهد بود.
طی سالهای اخیر دندانپزشکان با بهرهگیری از پیشرفتهای علمی و تکنیکی، درمانهای جدیدی را بررسی و طراحی کردهاند که نیازی به تزریق یا تراش دندان ندارند. یکی از این درمانهای جدید، تکنیک «هال» (Hall) نام دارد. در این روش، نوعی روکش کوچک و پیشساخته از فولاد ضدزنگ روی دندان آسیبدیده کودک گذاشته میشود تا پوسیدگی را مهروموم یا درزگیری کند.
این شیوه مهروموم یا درزگیری، با قرنطینه کردن باکتریهای مولد پوسیدگی، مانع رسیدن اکسیژن و مواد قندی به آنها میشود؛ یعنی همان ترکیباتی که برای ادامه حیات باکتریها ضروری هستند. پس از جایگذاری این روکش جدید، باکتریها دیگر نمیتوانند با تولید اسید موجب تخریب مینای دندان و شکلگیری حفره در دندانها شوند و درنتیجه بیماری متوقف میشود.
مطالعات محققان با هدف مقایسه اثربخشی روکشهای فلزی جدید در مقایسه با مواد ترمیمی مرسوم دندان نشان میدهد که تکنیک «هال» دارای نرخ موفقیت بالاتری است، تا حدی که ۹۳ تا ۹۸ درصد از کودکان را برای مدت ۲ تا ۵ سال از دنداندرد یا عفونت دندانها دور نگه میدارد. براساس یافتههای این تحقیق، کودکان هم این روش جدید را ترجیح میدهند یا آن را از روش مرسوم پُر کردن دندان آسانتر میدانند، صرفنظر از اینکه روش «هال» در یک کلینیک دندانپزشکی یا کلاس درس انجام شده باشد، و صرفنظر از اینکه این روش توسط یک دندانپزشک متخصص یا دندانپزشک عمومی یا دانشجوی دندانپزشکی انجام شده باشد.
مطالعه محققان آمریکایی نشاندهنده آن است که تکنیک «هال» به اندازه استفاده از روکشهای مخصوص رایج (که شامل تزریق بیحسی، کار با مته دندانپزشکی و جداسازی پوسیدی میشود) اثربخشی دارد. ضمن اینکه مطالعات محققان آلمانی و انگلیسی هم نشان میدهد که تکنیک «هال» از روشهای رایج و قبلی ارزانتر است.
بررسی مقایسهای میزان اثربخشی تکنیک هال
درمان کردن یک دندان صرف با تکنیک «هال» بسیار خوب است، اما محققان میخواهند بدانند که اگر درمان چندین دندان در درازمدت ضروری باشد، چه اتفاقی میافتد. آنان برای ارزیابی این موضوع، سه روش کنترل و مدیریت پوسیدگی دندان را در دندانهای شیری ۱۰۵۸ کودک ۳ تا ۷ سال که قبلا به پوسیدگی دندان مبتلا بودند، بررسی کردند و در ادامه وضعیت این کودکان را به مدت ۳ سال مورد پیگیری قرار دادند.
این مطالعه در سه گروه انجام شد: در گروه اول رویکرد مرسوم مورد استفاده قرار گرفت: بیحس کردن دندان با تزریق، برداشت پوسیدگی و قرار دادن ماده ترمیمی در حفره. درمان این گروه با اقدامات پیشگیرانه در زمینه آموزش مسواک زدن صحیح دندانها، توصیههای تغذیهای و استفاده از دهانشویه فلورایددار همراه بود. در گروه دوم، تکنیک «هال» یا درمان بدون تزریق و برداشت پوسیدگی همراه اقدامات پیشگیرانه ارایه شد. اما کودکان گروه سوم تنها درمانهای پیشگیرانه را دریافت کردند.
پس از ۳ سال، هیچ مدرکی مبنی بر تفاوت بین گروهها از نظر درد، عفونت، کیفیت زندگی یا اضطراب دندانپزشکی یافت نشد. همه روشها برای کودکان، والدین و متخصصان دندانپزشکی قابل قبول بودند. با اینحال، وقتی که محققان دورههای نسبتا بیشتر درد دندان و عفونت را در گروه سوم (فقط پیشگیری) در نظر گرفتند و به هزینه کلی درمان متعاقب آن توجه کردند، استفاده از تکنیک «هال» در کنار درمان پیشگیرانه بهعنوان مقرونبهصرفهترین درمان شناخته شد.
یک عامل بسیار مهم در قابل قبول بودن هر سه نوع درمان، اعتماد کودکان و والدین به دندانپزشکشان بود. داشتن یک دندانپزشک ثابت در مراحل مختلف نیز اهمیت زیادی داشت.
وقتی که دندانپزشک به حرف کودکان و والدین گوش میکرد، مراحل درمانی را بهآرامی توضیح میداد و مهربان و دلسوزانه و صبورانه رفتار میکرد، تجربه کودکان و والدین هم از دندانپزشکی مثبت بود و اضطراب دندانپزشکی آنان هم کاهش مییافت.
پوسدگی دندان بیماری شایع در کودکان و بزرگسالان
در سال ۲۰۱۵، پوسیدگی درماننشده دندان در کودکان بهعنوان دهمین بیماری شایع در جهان شناخته شد که حدود ۹ درصد (۵۷۳ میلیون نفر) از همه کودکان جهان را آزار میداد. در میان بزرگسالان هم پوسیدگی دندان بهعنوان شایعترین بیماری در جهان مطرح بود و ۳۵ درصد از مردم جهان (یعنی تقریبا ۲.۴ میلیارد نفر) را درگیر کرده بود.
در کنار اینها، پوسیدگی دندان بار مالی قابل توجهی برای سازمانهای خدمات بهداشتی و درمانی دارد. اگرچه بهدست آوردن هزینه دقیق و مشخص برای درمان پوسیدگی دندان در سراسر جهان دشوار است، اما از کل هزینه ۷.۷ تریلیون دلاری بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۵، تقریبا ۵ درصد آن (یعنی ۳۵۷ میلیون دلار) به بیماریهای دهان و دندان (از جمله بیماریهای لثه و دیگر بیماریهای دهانی) اختصاص داشت.
محققان دریافتهاند که ۴۰ درصد از کودکان مبتلا به پوسیدگی دندان، حتی اگر توسط دندانپزشکان معاینه و درمان شوند، درد یا عفونت یا هر دو را تجربه میکنند. آنان همچنین میدانند که کودکانی که قبل از رسیدن به سن مدرسه دچار پوسیدگی دندان میشوند، نسبت به همسالان خودشان بیشتر با احتمال ابتلا به پوسیدگی دندان و مواجهه با پیامدهای آن در دورههای بعدی زندگیشان روبهرو هستند.
جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان و پیامدهای آن (دنداندرد و آبسه)، اثرات مخرب و منفی این بیماری را بر سلامت و تندرستی کودکان کاهش میدهد. بنابراین بسیار حیاتی و مهم است که پس از نمایان شدن اولین دندان در دهان کودک، والدین او را بهطور منظم برای معاینه نزد دندانپزشک ببرند و عادت به مسواک زدن و داشتن الگوهای تغذیهای سالم را در او تقویت کنند.
منبع:دندانه