نرخ دیه دندان در سال ۱۴۰۰

طی بخشنامه رییس قوه قضاییه نرخ دیه در سال ۱۴۰۰ در ماه‌های غیر حرام ۴۸۰ میلیون تومان تعیین شده است. بنابراین از آنجا که براساس آخرین اصلاحات قانون مجازات اسلامی، دیه عضو به صورت کسری از دیه کامل محاسبه می‌شود؛ می‌توان دیه دندان را در سال پیش رو محاسبه کرد.
ماده ۶۱۶ تا ۶۲۵ قانون جدید مجازات اسلامی به بحث «دیه دندان» اختصاص دارد. قانون‌گزار تمامی ملاحظات مربوط به صدمه و از بین رفتن دندان را در قانون در ثالب ماده ۶۱۶ تا ۶۲۵ پیش‌بینی کرده است. در قانون ضمن مشخص شدن دیه هر دندان قدامی و خلفی، دیه صدمات مربوط به دندان اضافه و صدماتی نظیر ترک خوردن، لق شدن و تغییر رنگ دندان و دندان زنده یا غیر زنده بر عهده دادگاه گذاشته شده است.
ماده ۶۱۶- از بین بردن تمام دندان‌های دائم بیست‌ وهشت‌گانه دیه کامل دارد که به ترتیب زیر توزیع می‌شود:
الف- دندان‌های جلو که عبارتند از: پیش، چهارتایی و نیش که از هر کدام دو عدد در بالا و دو عدد در پایین می‌روید و جمعاً دوازده عدد است، هر کدام یک‌بیستم دیه کامل دارد.
ب- دندان‌های عقب که در چهار سمت پایانی از بالا و پایین در هر کدام یک ضاحک و سه ضرس قرار دارد و جمعاً شانزده عدد است، هر کدام یک‌چهلم دیه کامل دارد.
*با توجه به این مواد قانونی، دیه از بین بردن تمام دندان‌های دائم بیست‌ و هشت‌گانه ۴۸۰ میلیون تومان، دیه دندان‌های جلو ۲۴ میلیون تومان و دیه دندان‌های عقب ۱۲ میلیون تومان است.
جزئیات سایر مواد قانون مجازات اسلامی مربوطه به دیه دندان:
ماده ۶۱۷- دندان‌های اضافی به هر نام که باشد و به هر نحو که روییده باشد اگر در کندن آن‌ها نقصی حاصل شود، ارش* ثابت می‌گردد و اگر هیچگونه نقصی حاصل نشود ارش نیز ندارد.
تبصره ۱- هرگاه در کندن دندان زائد نقصی حاصل نشود لکن جراحتی به‌وجود آید، برای جراحت مزبور، ارش ثابت است.
تبصره ۲- هرگاه در مورد اینکه دندان کنده‌شده اصلی است یا زائد، تردید وجود داشته باشد و با رجوع به کار‌شناس، زائد یا اصلی بودن آن مشخص نشود، اقل‌الامرین از دیه دندان اصلی و ارش دندان زائد پرداخت می‌شود.
ماده ۶۱۸- هرگاه دندان‌های اصلی دائمی از بیست‌وهشت عدد کمتر باشد به‌‌ همان نسبت از دیه کامل کاهش می‌یابد خواه خلقتاً کمتر باشد یا در اثر عارضه‌ای کم شده باشد.
ماده ۶۱۹- در میزان دیه تفاوتی میان دندان‌هایی که رنگهای گوناگون دارند، وجود ندارد و اگر دندانی در اثر جنایت، سیاه شود و نیفتد دیه آن دوسوم دیه‌‌ همان دندان است و دیه دندانی که قبلاً سیاه شده است، یک‌سوم دیه‌‌ همان دندان است.
تبصره ـ در تغییر رنگ دندان، بدون آنکه سیاه شود یا منفعت آن از بین برود، ارش ثابت است و اگر پس از آن شخصی دندان مزبور را بکند، باید دیه کامل‌‌ همان دندان را بدهد.
ماده ۶۲۰- ایجاد ترک یا لق کردن دندان هرگاه در حکم از بین بردن آن باشد، موجب دیه‌‌ همان دندان و در غیر این صورت موجب ارش است.
ماده ۶۲۱- کندن دندان لق یا ترک‌خورده که منفعت آن باقی است، موجب دیه‌‌ همان دندان و در غیر این صورت موجب ارش است.
ماده ۶۲۲- شکستن آن مقدار از دندان که نمایان است با بقای ریشه، دیه‌‌ همان دندان را دارد و اگر کسی بعد از شکستن مقدار مزبور ریشه را بکند، خواه مرتکب کسی باشد که مقدار نمایان دندان را شکسته است یا دیگری، ارش تعیین می‌شود.
تبصره ۱- شکستن مقداری از قسمت نمایان دندان به‌‌ همان نسبت دیه دارد.
تبصره ۲- هرگاه قسمتی از دندان کنده شده در اثر جنایت یا عارضه‌ای قبلاً از بین رفته باشد به‌‌ همان نسبت از دیه دندان کاهش می‌یابد.
ماده ۶۲۳- در کندن دندان شیری یک‌صدم دیه کامل ثابت است مگر اینکه کندن آن موجب گردد دندان دائمی نروید که در این صورت باید دیه کامل دندان دائمی پرداخت شود.
تبصره- شکستن، معیوب کردن و شکافتن دندان شیری موجب ارش است.
ماده ۶۲۴- با کنده شدن دندان دائمی دیه‌‌ همان دندان ثابت می‌شود، اگرچه دوباره در محل آن، دندان دیگری بروید و مانند سابق شود و چنانچه شخصی دندان روییده شده را دوباره بکند، باید دیه کامل‌‌ همان دندان را بپردازد.
ماده ۶۲۵- هرگاه به جای دندان کنده شده دندان دیگری یا‌‌ همان دندان قرار گیرد و مانند دندان اصلی دارای حس و حیات شود، کندن آن، دیه‌‌ همان دندان را دارد لکن اگر دارای حس و حیات نباشد، کندن آن موجب ضمان مالی است.
ارش چیست ؟
طبق ماده ۴۴۶ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ ارش به این صورت تعریف شده است : ” ارش ، دیه غیرمقدر است که میزان آن در شرع تعیین نشده است و دادگاه با لحاظ نوع و کیفیت جنایت و تأثیر آن بر سلامت مجنیٌ علیه و میزان خسارت وارده با در نظر گرفتن دیه مقدر و با جلب نظر کارشناس میزان آن را تعیین می کند . مقررات دیه مقدر در مورد ارش نیز جریان دارد مگر اینکه در این قانون ترتیب دیگری مقرر شود ” .
بنابر این ماده می تواند در تعریف ارش گفت که ارش ، میزان خسارتی که باید بابت صدمه به عضوی از بدن پرداخت شود که مقدار آن در قانون مشخص نشده است . برای مثال دیه دست در قانون مشخص است اما دیه رگ عصبی دست مشخص نشده است . خسارتی که بابت رگ عصبی پرداخت می شود چون مقدار آن به طور مستقیم توسط قانون گذار مشخص نشده است ، ارش نامیده می شود .
حال باید تعیین کنیم که ارش چگونه تعیین می شود ؟
نحوه محاسبه ارش
در همان ماده ۴۴۶ قانون مجازات اسلامی قانون گذار نحوه محاسبه ارش را مشخص کرده است . طبق این ماده ارش را می توان با توجه به موارد زیر مشخص کرد :
ابتدا قاضی موضوع را به کارشناس ارجاع می دهد تا کارشناس میزان خسارت وارد شده را مشخص کند . قاضی با توجه به ۴ مورد میزان ارش را مشخص می کند :
۱- نظر کارشناس
۲- نوع و کیفیت جنایت
۳- تاثیر جنایت بر سلامت قربانی
۴- میزان خسارت وارد شده به قربانی با توجه به میزان دیه مشخص شده . مثلا میزان خسارت وارد شده به تاندون دست با توجه به میزان دیه دست تعیین می شود .
قاضی با در کنار هم قرار دادن موارد بالا میزان ارش را محاسبه می کند.

منبع:دندانه