آدامس، از آغاز تا تاسیس برندهای معروف
مروری بر معروف ترین برندهای آدامس دنیا
آدامس یکی از محبوبترین خوراکیها در طول تاریخ بوده است. یونانیها در عهد باستان، صمغ درختان را میجویدند و اقوام مایا، آزتک و دیگر بومیان آمریکا نیز عادت مشابهی داشتند. باستانشناسان در فنلاند، صمغ درختی را پیدا کردهاند که اثر دندان انسان رویش بوده و به حدود ۶ هزار سال قبل بر میگردد.
اما اولین باری که آدامس به عنوان محصول تجاری فروخته شد، به سال ۱۸۴۸ میلادی در آمریکا مربوط میشود. «جان کرتیس» در این سال با اضافه کردن کمی طعم به «صمغ درخت صنوبر» و همچنین افزودن پارافین برای نرم شدن، اولین آدامس مدرن را ساخت و هر تکه از آن را در ازای یک پنی فروخت. به تدریج برای شیرین شدن آدامس، به آن شکر اضافه کردند.
نخستین فرمول ساخت آدامس متعلق به یک دندانپزشک است. دکتر «ویلیام سمپل» از اوهایو آمریکا در سال ۱۸۶۹ با ترکیبی از رزین، قند، شیرینبیان و ذغال توانست آدامس بسازد، اگرچه هیچوقت آن را به تولید انبوه نرساند. به این ترتیب، فرصت برای توماس آدامز از نیویورک پدید آمد تا این کار را پیش ببرد.
آقای آدامز ابتدا در تلاش بود تا با «چیکل» که نوعی صمغ درختان آمریکای مرکزی است، چکمه و اسباببازی بسازد، اما بعد راه سادهتر را رفت و با اضافه کردن کمی طعم شیرینبیان به آن، توانست اولین آدامس دنیا که به تولید انبوه رسید را بسازد. اسم آن «بلکجک» بود که حتی امروزه هم تولید میشود.
سپس نوبت به اولین اسم بزرگ در تاریخ آدامس رسید: ویلیام ریگلی. ریگلی (Wrigley) که در آن زمان صابون و محصولات مشابهی را میفروخت، متوجه پتانسیل زیاد صنعت آدامسسازی شد و با تاسیس شرکت «آدامس نعنایی ریگلی» در سال ۱۸۹۳ و استفاده از مهارتش در فروش محصولات، به موفقیت عظیمی دست یافت. در آن زمان ۱۲ کمپانی دیگر نیز در زمینه تولید و فروش آدامس فعالیت میکردند اما هیچکدام توفیق ریگلی را نداشتند، تا جایی که این کمپانی امروز هم از معروفترین شرکتهای تولید و فروش آدامس است.
در سال ۱۹۲۸ «والتر دایمر» که حسابدار شرکت آدامس سازی «فلیر» بود، به طور تصادفی آدامسی ساخت که با بقیه محصولات شرکت فرق داشت و به این ترتیب، آدامس بادکنکی اختراع شد.
رقابت برای ساخت آدامسهای جدید تا امروز نیز ادامه پیدا کرده و آدامس بدون قند، آدامس تمام طبیعی، آدامس ارگانیک و… با رنگها و شکلهای مختلف به بازار عرضه میشود. در این بین، برند ریگلی گوی رقابت را از بقیه ربوده است.
در ادامه برخی از پرفروشترین و محبوبترین محصولات در بازار آدامس را با هم مرور میکنیم:
دبل مینت
دبل مینت یکی از محبوبترین و قدیمیترین برندهای آدامس در دنیا است. اولین بار در سال ۱۹۱۴ توسط کمپانی ریگلی به بازار فرستاده شد و تبلیغ درباره آن همیشه متمرکز بر این بوده که دو برابر بقیه محصولات، نعنا تند دارد. موقع تبلیغ این محصول هم اغلب از دوقلوها استفاده میشد تا بر قدرت دوبرابری آن تاکید شود. شرکت ریگلی در سال ۲۰۰۳ دستور ساخت این محصول را عوض کرد و شیرینکنندههای طبیعی را از آن حذف و در عوض آسپارتام و اسسولفام پتاسیم را به آن اضافه کرد.
جوسی فروت
این هم محصولی از شرکت ریگلی است که همیشه در آمریکا بسیار پرفروش بوده، به جز جنگ جهانی دوم که به دلیل کمبود مواد اولیه، ساخت آن متوقف شد. مشتری اصلی آن کودکان ۳ تا ۱۱ ساله هستند اما بزرگسالان بالای ۲۰ سال نیز ۴۰ درصد از خریداران جوسی فروت (میوه آبدار) را تشکیل میدهند. هر تکه از آن ۳ گرم است و ۱۰ کالری دارد و از سال ۲۰۰۳ با شیرینکنندههای مصنوعی ساخته میشود، اگرچه ریگلی در سال ۲۰۰۹ نمونه بدون قند آن را هم به بازار فرستاد.
دنتاین
برند دنتاین در سال ۱۸۹۹ توسط داروسازی به نام «فرانکلین کنینگ» در نیویورک درست شد. دنتاین از ترکیب دو کلمه انگلیسی «دندان» و «بهداشت» ساخته شده است. برای تبلیغ آن گفته شد هدفش جلوگیری از پوسیدگی دندان، خوشبو کردن دهان و سفید نگهداشتن دندانها است. محصولی که در اوایل قرن بیستم تولید میشد را امروز میتوان با نام تجاری «دنتاین کلاسیک» خرید. طعمهای دیگر آن، دنتاین آیس (یخی)، دنتاین فایر (آتشی)، دنتاین تانگو، دنتاین شاین و دنتاین پیور است. از سال ۲۰۰۰ مالکیت برند دنتاین به کمپانی شیرینیسازی چند ملیتی «کدبری» تعلق دارد که در بریتانیا واقع شده است.
دابل بابل
دابل بابل اولین برند آدامس است که به طور اختصاصی آدامس بادکنکی تولید کرد. فرمول ساخت آن را والتر دایمر که برای کمپانی آمریکایی «فلیر» کار میکرد، یافت و محصولی را به بازار فرستاد که در سراسر دنیا به شهرت رسید.
تریدنت
تریدنت در سال ۱۹۶۰ و همزمان با تولید شیرینکنندههای مصنوعی، وارد بازار انگلیس شد. تریدنت ابتدا از زایلیتول (الکل قند) درست میشد و شکل مستطیلی داشت که در نوع خود بینظیر بود. پس از آن نامهای دیگری از این آدامس در بازار انگلیس فروخته شد، مثل تریدنت وایت (که گلوله ای شکل بود)، تریدنت اسپلش (این هم به شکل گلولههای کوچک بود و مغزی از ژل مایع داشت)، تریدنت لایهای (دو لایه از تریدنت کلاسیک دو طرف آن بود و یک لایه از آدامس طعمدار در وسط)، تریدنت اکسترا کر (با تمرکز روی مراقبت از دندانها) و تریدنت ویتالیتی که دیگر تولید نمیشود و ویتامیندار بود. این مارک در بیرون از انگلیس بیشتر با نام استیمرول (Stimorol) شناخته میشود.
اوربیت
اوربیت در سال ۱۹۴۴ توسط شرکت ریگلی به بازار فرستاده شد تا به طور موقت جای خالی محصولاتی مثل جوسی فروت، نعنایی و دبل مینت را پر کند که بازار آن به دلیل کمبود مواد اولیه ضربه خورده بود. اوربیت در سال ۱۹۷۷ دوباره به بازار برگشت و مانند نمونه اولیه، در هر بسته، ۱۴ آدامس با بستهبندی مجزا داشت. عمده فروش آن هم در اروپا بود اما بعد به آمریکا راه یافت و فروش موفقی داشت تا این که در دهه ۱۹۸۰ میلادی، ترس از مواد شیمیایی سرطانزا سبب شد تا چند برند آدامس از جمله اوربیت از قفسه فروشگاهها محو شوند. اوربیت در سال ۲۰۰۱ دوباره در آمریکا وارد چرخه تولید شد که علاوه بر اوربیت معمولی با ۲۵ طعم مختلف، اوربیت وایت (بدون قند) و اوربیت کودکان هم ساخته میشود.
اکسترا
بدون قند است، اولین بار در ۱۹۸۷ تولید شد، توسط ریگلی به بازار فرستاده میشود و اولین آدامس در آمریکا است که به جای استفاده از زاخارین یا قند معمولی، در آن از شیرینکنندههای مصنوعی (آسپارتام و نئوتام) استفاده شد. آدامسهای اکسترا از سال ۲۰۱۵ در انگلیس با نام اوربیت عرضه میشوند.
۵
سه طعم اول آدامس ۵ در سال ۲۰۰۷ وارد بازار آمریکا شد و به سرعت بازارهای دیگر مثل کانادا، اروپا، روسیه، چین و سایر کشورها را فتح کرد. اکنون در ۲۴ طعم مختلف فروخته میشود و متفاوتترین نکته در آن، بسته بندی خاصی است که آدامسها را در ۳ ردیف ۵ تایی میچیند (البته در بعضی کشورها با ۳ ردیف ۴ تایی یا یک ردیف ۵ تایی هم عرضه شده است).
آمار فروش
آمار منتشر شده از فروش ۵ برند مختلف آدامس در سال ۲۰۱۷ در آمریکا به این ترتیب است:
دبل مینت ۱۰۸ میلیون و ۹۰۰ هزار دلار
جوسی فروت ۶۸ میلیون و ۱۵۰ هزار دلار
دابل بابل ۴۴ میلیون و ۷۸۰ هزار دلار
هابا بابا بابا ۴۱ میلیون و ۱۱۰ هزار دلار
نعنایی (معمولی) ریگلی ۴۰ میلیون و ۵۶۰ هزار دلار
جمع فروش این ۵ مارک از آدامس روی هم ۵۰۱ میلیون و ۳۹۰ هزار دلار شده است.
منبع:دندانه