اگر تعرفه‌ها متناسب با نوسانات ارزی تعیین می‌شد دندان‌پزشکان دیگر دغدغه‌ای نداشتند

 

 

آنقدر شرافت داشتیم که نان به نرخ روز خور نباشیم

دکتر سیامک شایان امین: بازار مواد و تجهیزات دندان‌پزشکی چند ماهی است که متاثر از تلاطم‌های سیاسی و اقتصادی، وضعیت ناپایدار و نابسامانی را تجربه می‌کند. اما ریشه این نابسامانی چیست و چه نسخه شفابخشی برای آن می‌توان پیچید؟ در این میان انجمن‌های دندان پزشکی و سازمان نظام‌پزشکی چه نقشی می‌توانند ایفا کنند.
اینها پرسش‌هایی است که در گفتگو با دکتر کورش رحیمی مطرح کردیم. دکتر رحیمی که سابقه عضویت در هیات‌مدیره انجمن دندان‌پزشکی ایران شاخه اصفهان و پایه‌گذاری اولین اتحادیه کارفرمایی خوزه پزشکی را در کارنامه دارد، در این گفتگو به از ناکارامدی تشکل‌های مرتبط با پزشکی برای حل مسائل صنفی می‌گوید و تاکید می‌کند اگر نرخ تعرفه خدمات پزشکی و دندان‌پزشکی نیز متاثر از نوسانات ارزی تعیین می‌شود امروز در میان دندان‌پزشکان شاهد این حجم از نگرانی برای گرانی مواد و تجهیزات نبودیم اما تاکید می‌کند که جامعه پزشکی آنقدر شرافت داشت که بر خلاف دیگر حوزه‌ها در این شرایط نابسامان نان به نرخ روز خور نبودند.

– آقای دکتر رحیمی! به اعتقاد شما ریشه نابسامانی‌های اخیر در حوزه تجهیزات پزشکی و دندان‌پزشکی، گذشته از مشکلات اقتصادی و سیاسی در چیست؟
به اعتقاد بنده این نابسامانی‌ها جدای از وضعیت اقتصادی کنونی نیست و در امتداد آن است. شاید اگر تورم به این شکل در جامعه به وجود نمی‌آمد، اصلاً مواد و تجهیزات این قدر گران نمی‌شد. برخی می‌گویند چرا افرادی که این اجناس را با نرخ دلار سابق خریده‌اند با نرخ دلار جدید می‌فروشند؟ به اعتقاد من این حرف از نظر اقتصادی مبنایی ندارد. چرا که به هر حال تورم شامل همه رده‌ها از جمله نرخ خدمات، اجناس، اجاره‌ها، ملک و غیره می‌شود و نمی‌شود نرخ ارزاق عمومی بالا برود و نرخ مواد دندان‌پزشکی ثابت بماند. البته برخی از این نرخ‌ها کندتر و برخی مانند مواد دندان‌پزشکی سریع‌تر حرکت می‌کنند؛ چرا که وابستگی آن‌ها به بازار ارز بیشتر است. تا جایی که بنده شنیده‌ام وزارت بهداشت حتی ارز دولتی در اختیار واردکنندگان تجهیزات دندان‌پزشکی نگذاشته است و آن‌ها برای اینکه منابع ارزی خود را تأمین کنند ناچار بوده‌اند ارز با نرخ جدید از بازار آزاد تهیه کنند، مجبورند اجناس قدیمی را هم گران بفروشند تا ارزش ریالی سرمایه‌شان را حفظ کنند، خلاصه بنده چیز عجیبی در این گران شدن نمی‌بینم.

– در حال حاضر تجهیزات دندان‌پزشکی بعضاً گران و نایاب شده‌اند و در مورد دلاری که به شرکت‌ها برای واردات تجهیزات دندان‌پزشکی اختصاص داده شده، شفاف‌سازی صورت نگرفته است. به نظر شما راه‌حل مدیریت و رفع نابسامانی‌ها چیست؟
بنده در مورد تخصیص دلار به شرکت‌های وارد کننده تجهیزات دندان‌پزشکی اطلاعی ندارم و تعدادی از این شرکت‌ها هم مدعی هستند که سال ۹۷ هیچ ارز دولتی به آن‌ها اختصاص پیدا نکرده است. در مورد نابسامانی دو مسئله وجود دارد. اول اینکه افراد قیمت اجناسی که با نرخ دلار سابق وارد کرده‌اند را به نرخ دلار روز حساب می‌کنند که همان‌طور که عرض کردم حساب و کتابشان درست است.
در برخی از موارد افراد به دلیل نامعلوم بودن وضعیت بازار، اجناس خود را نمی‌فروشند. بنده به این دسته هم حق می‌دهم. چراکه نمی‌شود بازار را با بگیر و ببند کنترل کرد. دولت اشتباهی کرد و برای ارز نرخ ثابت تعیین کرد که این سبب شد بازار آزاد به دلیل کمبود منابع ارزی نرخ آن را بالا ببرد. اگر چنانچه صادرکنندگان، دلار خود را در سامانه نیما به واردکنندگان بفروشند، بازار بهتر کنترل می‌شود، اما گویی در این سامانه هم گردش مالی خاصی اتفاق نیفتاده است. به هر حال تولیدات داخل ما از جمله خودرو هم هر روز یک قیمت دارند، چه برسد به محصولات دندان‌پزشکی که عمده آن‌ها وارداتی هستند و فقط تعدادی از اجناس یک‌بار مصرف و تعدادی تجهیزات تولید داخلی هستند که نمی‌شود گفت به تجهیزات خارجی کاملا وابستگی دارند. به اعتقاد بنده تا زمانی که وضعیت نابسامان ارز کنترل نشود، نمی‌شود نابسامانی وضعیت تجهیزات دندان‌پزشکی را هم کنترل کرد.

– طی ماه‌های اخیر شاهد بودیم تعدادی از روسای انجمن‌ها بیانیه‌هایی خطاب به وزیر بهداشت یا سایر مسئولین وزارت بهداشت صادر کردند. از طرف دیگر جامعه دندان‌پزشکی از نهادهایی مانند انجمن‌ها و سازمان نظام‌پزشکی برای ساماندهی وضعیت موجود مطالباتی دارد. به اعتقاد شما آیا این نامه‌نگاری‌ها می‌تواند تأثیرگذار باشد یا اصلاً نظام پزشکی و انجمن‌ها می‌توانند در این زمینه نقشی داشته باشند؟
به اعتقاد بنده این نامه‌نگاری‌ها مصرف داخلی دارد. قول معروف در انجمن‌ها این است که روسا می‌گویند: «ما به موقع واکنش نشان دادیم و حالا این که این واکنش‌ها چقدر تأثیرگذار است دیگر چندان مهم نیست.» این واکنش ها مانند زمانی است که یکی از همکاران ما فوت می‌کنند و همه انجمن‌ها شروع به فرستادن پیام‌های تسلیت می‌کنند، اما روز مراسم ختم ایشان، هیچ‌یک از روسایی که این پیام‌ها را فرستاده‌اند حضور ندارند یا زمانی که خانواده این همکار درگذشته دچار مشکلات اقتصادی می‌شود، هیچ یک از آنان که اصرار دارند حتماً پیام تسلیت خود را در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها به نام خودشان ثبت و از طریق روش‌های ارتباطی مانند پیامک برای همه ارسال کنند پیدایشان نیست.
به اعتقاد من از رئیس نظام‌پزشکی گرفته تا روسای انجمن‌ها، با این فعالیت‌ها می‌خواهند در حرکاتی نمایشی، بگویند ما متوجه هستیم که موقعیت اقتصادی و وضعیت بازار خراب است. آخر هم نه کسی که نامه را نوشته پیگیر نتیجه آن است، نه کسی که نامه خطاب به او نوشته شده است به آن توجهی می‌کند. بنده خیلی این نامه‌ها را جدی نمی‌گیریم، چراکه فلسفه آن این است که روسای انجمن‌ها بگویند: «ما هم می‌دانیم.»
واقعیت این است که شاید وضعیت حال حاضر تا اندازه زیادی از دست دولت در رفته باشد. بنده اعتقاد دارم سازمان نظام‌پزشکی هم در برخورد با مسائل صنفی دچار ضعف‌های بسیار زیادی است و حتی از لابی‌های بسیار قوی خود یا استفاده نمی‌کند یا به عنوان رانت برای خودش استفاده می‌کند. شاید نمی‌گذارند از آن‌ها استفاده کند، شاید هم نمایندگانی که در نظام‌پزشکی حضور دارند، نمایندگان به‌حق جامعه پزشکی نیستند که اصلاً پیگیر این مطالبات باشند. شاید هم از این نابسامانی‌ها چندان آسیبی نمی‌بینند. در اصل سازمان نظام‌پزشکی بیشتر یک نهاد کنترلی است؛ به این معنا که واسطه‌ای بین دولت و جامعه پزشکی است تا جامعه پزشکی را کنترل است. این سازمان حتی در مورد مطالبات بیمه‌ای جامعه پزشکی هم تا اندازه زیادی از خود بی‌عرضگی نشان داده است.

– با این اوصاف شما آینده بازار دندان‌پزشکی را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
اگر اجازه بدهند هر بازاری به دور از رانت و بر اساس اقتصاد آزاد، خودش را کنترل کند، هرگز چنین تنش‌هایی در جامعه ایجاد نمی‌شود. شاهد هستیم هنوز تحریم‌ها نیامده، ولوله‌ای ایجاد شده که آی اگر تحریم‌ها بیاید چه می‌شود؟ متأسفانه چون بازارها در کشور ما بر اساس رانت استوار شده‌اند و دست‌کاری می‌شوند، هر آن باید شاهد اتفاقات عجیبی در آن‌ها باشیم.
بنده اینجا لازم می‌دانم از جامعه پزشکی دفاع کنم و بگویم که اعضای جامعه پزشکی و دندان‌پزشکی آنقدر شرافت داشتند که در این شرایط نابسامان نان به نرخ روز خور نبوده‌اند. چراکه در این صورت باید تعرفه‌هایمان را از چهار ماه پیش تا به امروز دو برابر می‌کردیم. چنانچه شاهدیم در بقیه صنوف و شرکت ها از ایران‌خودرو گرفته تا صنایع فولاد، ارزش تولیدات خود را از درسه ماهه اول سال نود و هفت، پنجاه درصد افزایش داده‌اند و نرخ سود و ارزش سرمایه خود را حفظ کردند. در این میان جامعه پزشکی آن قدر شرافت داشت که تعرفه خود را افزایش نداد و این در حالی است که پزشکان ما مطالبات معوقه دو ساله دارند.

البته اینکه صاحبان سایر مشاغل و صنایع قیمت‌های خود را افزایش داده‌اند هیچ اشکالی ندارد، چراکه هزینه‌هایشان هم افزایش پیدا کرده است. اگر دندان‌پزشکی که مجبور است کامپوزیت ۱۰۰ هزار تومانی را ۲۰۰ هزار تومان بخرد هم می‌توانست تعرفه یک ترمیم را به جای ۱۰۰ هزار تومان، ۱۵۰ هزار تومان بگیرد، دیگر نگران نرخ مواد دندان‌پزشکی نبود، اما شاهد است که هر روز هزینه‌هایش افزایش می‌یابد و اما به دلایل مختلف مجبور است همان تعرفه‌های قبل را بگیرد. گفته می‌شود که دندان‌پزشکی در ایران دولتی نیست اما در واقعیت دولت برای آن می‌برد و می‌دوزد. این در حالی است که صنایع وابسته به دولت اصلاً به حرف وزارتخانه‌های متبوع گوش نمی‌دهند.
بنده اعتقاد دارم دلیل آن این است که سازمان نظام‌پزشکی توان و صلابت حمایت از اعضایش را ندارد و انجمن‌ها هم اصلاً در حد و اندازه‌ای نیستند که بخواهند در این امور دخالت کنند و در اساس‌نامه‌شان هم چنین چیزی ذکر نشده است. اگر هم بخواند زیادی صحبت کنند، منحلشان می‌کنند. شاید اگر انجمن‌های صنفی قوی‌ای تأسیس و نهادینه کرده بودیم، می‌توانستند عکس‌العمل مناسبی نشان دهند. متاسفانه پزشکان ما اصلاً نسبت به حرفه خود دیدگاه صنفی ندارند. چراکه به اعتقاد بنده ایشان را فریب داده‌اند که نباید به مسائل مالی اهمیتی بدهند، اما مگر پزشکان فتوسنتز می‌کنند؟! ایشان هم زندگی‌شان به مسائل مالی وابسته است. اگر تعرفه پزشکی هم متناسب با چالش‌های بازار تعیین می‌شد دیگر دغدغه‌ای نداشتند، چنانچه بسیاری از کسبه هم به نرخ دلار زندگی می‌کنند و علی‌رغم این نابسامانی‌ها برای زندگی ایشان اتفاق خاصی نیفتاده است.
به اعتقاد بنده اگر نرخ دلار قدری ثبات پیدا کند و تعرفه‌ها هم آرام آرام افزایش پیدا کنند، این نابسامانی در وضعیت مواد و تجهیزات برای جامعه پزشکی هضم می‌شود، اما مردم بیچاره حقوق بگیری که حقوقشان ۱۵ درصد افزایش پیدا کرده است چه کار کنند؟ ما چون وضعیت اقتصادی بیمارانمان را می‌بینیم تعرفه‌های درمانی‌مان را افزایش نمی‌دهیم و به مردم خدمتی ارائه می‌کنیم که برای خودمان گران‌تر در می‌آید ولیکن چاره‌ای نیست و باید این شرایط را تحمل کنیم تا ببینیم خدا چه می‌خواهد.

منبع:دندانه