دندانپزشک اشراف‌زادگان

 

درباره دکتر توماس ایوانز، دندان‌پزشکی که به واسطه پایه‌گذاری دندان‌پزشکی مدرن به دربار حکمرانان راه پیدا کرد

پزشکان و دندان‌پزشکان چیره‌دست به واسطه مهارت خود در طب، با بزرگان خویشی پیدا می‌کنند و علاوه بر کسب ثروت، در جریانات سیاسی تأثیرگذار می‌شوند. دکتر توماس ایوانزThomas W Evans ، دندان‌پزشک اشراف‌زادگان قرن نوزدهم میلادی، یکی از این نمونه‌ها است. او که اصالت آمریکایی داشت، به یمن پایه‌گذاری دندان‌پزشکی بدون درد با استفاده از اکسید نیتروژن به عنوان داروی بی‌حسی و پر کردن دندان‌ها با طلا، دندان‌پزشک حکمرانان شده بود و پرنس‌ها و پرنسس‌ها که لبخندشان را مدیون او می‌دانستند، هدیه‌های گران‌قیمت را مثل سنگ و کلوخ به پایش می‌ریختند. البته به نظر می‌رسد دکتر ایوانز ارزشش را هم داشته است؛ چرا که در شرایطی که قرن‌ها تنها درمان ممکن برای دندان‌درد، کشیدن دندان، آن هم بدون بی‌حسی بوده، ابداع دندان‌پزشکی بدون درد، یک معجزه به شمار می‌رفته است. دکتر ایوانز سال ۱۸۴۷ آمریکا را ترک کرد تا مطبی در پاریس دایر کند. او سال ۱۸۵۰ برای درمان دندان‌‌درد وحشتناک ناپلئون سوم فراخوانده شد و به زودی جزو مراجعین عادی قصر شد و بعد هم به عنوان دیپلمات و دندان‌پزشک به خاندان سلطنتی فرانسه اعزام شد. بیماران ایوانز که نیمی از آنان را درباریان اروپایی، از ناپلئون سوم گرفته تا خانواده‌های سلطنتی روسی و پروسی و بریتانیایی تشکیل می‌دادند، بسیار کار او را ارج می‌نهادند.

گنجینه هدایای ایوانز
دانشگاه پنسیلوانیا، سال ۲۰۱۵ نمایشگاهی از مجموعه هدایایی که این دندان‌پزشک از اشراف‌زادگان دریافت کرده است در گالری آرتور راس Arthur Ross Galleryکه متعلق به خود دانشگاه است برپا کرد و نام (گنجینه سلطنتی توماس ایوانز Thomas W Evans) را بر آن نهاد. در این مجموعه، پرتره‌ها و مجسمه‌های حکمرانان روسی و فرانسوی، ساعت‌های طلای جیبی دست‌ساز سوئیسی و پروسی (Prussian) که با الماس تزئین شده بودند و همچنین مقادیر زیادی از تابلوهای نقاشی، طلا، نقره، کریستال و چینی گران‌قیمت وجود.

تاریخ پرفراز و نشیب گنجینه
دکتر ایوانز سال ۱۸۹۷ درگذشت و تمام ثروت و کلکسیونش را برای دانشگاه شهر فیلادلفیا که زادگاه او بود به جا گذاشت تا در آن دانشکده دندان‌پزشکی بسازند. دانشگاه، این گنجینه را بعد از جنگی طولانی با خانواده این دندان‌پزشک صاحب شد و سال ۱۹۱۵، ساختمان شیک دانشکده دندان‌پزشکی را بازگشایی کرد و در آن موزه‌ای از گنجینه بنیان‌گذار آن برپا کرد. به نظر می‌رسد این دندان‌پزشک، در زمان حیات خود هم یک خیَر معروف بوده است. او یک بیمارستان تخصصی و آمبولانس جنگی را برای حمل سربازان معمولی جنگ فرانسه و آلمان به راه انداخته و بعدها به دلیل این اقدامش، نشان افتخاری لژیون دریافت کرده بود. در حال حاضر هم ساختمانی که با ثروت ایوانز ساخته شده، در مرکز دانشکده دندان‌پزشکی پنسیلوانیا که از قدیمی‌ترین دانشکده‌های دندان‌پزشکی آمریکا است، قرار دارد و دارای یک قرن قدمت است.
در دهه ۱۹۶۰ میلادی، موزه کلکسیون دکتر ایوانز به منظور ایجاد فضای کلینیکی بیشتر، تغییر شکل داد و قسمتی از گالری فروخته شد و قسمتی از آن، به گوشه‌های خاک گرفته دانشگاه رانده شد، اما بخش اعظم آن در انبار و پشت درب‌های بسته نگه‌داری می‌شد؛ تا اینکه سال ۲۰۱۵، از این تاریکی بیرون آمد و در معرض تماشای عموم قرار گرفت. البته باید گفت دانشگاه بخشی از اقلام فروخته شده از جمله کالسکه‌ای که ایوانز با آن از پاریس گریخت را هم دوباره خرید و به موزه بازگرداند و عکس‌هایی که از بیماران این دندان‌پزشک باقی مانده بود و همچنین برخی مکاتبات دختر ملکه ویکتوریا که بعدها ملکه کشور پروس شد و در این کلکسیون قرار داشت را هم بازسازی کرد و به نمایش گذاشت.

منبع:دندانه