نگاه تاریخ‌پژوهان به کتاب «دندانپزشکی به روایت تاریخ ایران»

 

جمعی از پژوهشگران تاریخ در مراسم رونمایی از چاپ دوم کتاب «دندانپزشکی به روایت تاریخ ایران» به نقد و بررسی آن پرداختند

مراسم رونمایی از چاپ دوم کتاب «دندانپزشکی به روایت تاریخ ایران» به قلم دکتر سعید میرسعیدی، روز پنج‌شنبه ۱۴ شهریور ۹۸، به همت نشر دندانه در تالار اجتماعات تعاونی جامعه دندانپزشکی ایران و با حضور جمعی از تاریخ‌نگاران و اعضاء جامعه دندانپزشکی برگزار شد.

در ابتدای مراسم، دکتر محمدابراهیم ذاکر، دندانپزشک و پژوهشگر تاریخ پزشکی، با ایراد سخنانی در باب تاریخ پرکردگی دندان‌ها با فلزات و پروتزها، به نقد و بررسی این کتاب پرداخت.

وی گفت: «کتاب «دندانپزشکی به روایت تاریخ ایران» در نوع خود بسیار کامل، اثرگذار و ارزشمند است. این کتاب، گزارشی از وقایع اتفاقیه دندانپزشکی از نیمه دوم روزگار زیستی ناصرالدین‌شاه و دوره یک‌سوم پایانی خاندان قاجار است که تا زمان آیت‌الله هاشمی رفسنجانی یعنی سال ۱۳۷۳ ادامه دارد.»

وی در ادامه ضمن توضیحاتی درباره تاریخ پروتزها و پر کردن دندان‌ها با فلزات، افزود: «بنده معتقدم خوب بود آقای دکتر میرسعیدی به تاریخچه‌ای از دست‌دندان‌های پارسیل و کامل که ژاپنی‌ها حول و حوش سال ۱۵۰۰ میلادی آن‌ها را می‌ساختند و همچنین پرکردگی دندان‌ها با فلزات مانند طلا که نشانه‌هایی از آن‌ها در پیش از میلاد مسیح یافت شده است در کتاب خود می‌پرداختند.»

پرداختن به تاریخ دندانپزشکی معاصر، یک نکته ارزشمند

در ادامه، دکتر محمدرضا بهزادی، پژوهشگر تاریخ و مدیر مطالعات تاریخ نشر پرنده، به ارائه سخنرانی درباره پژوهش‌هایی که درباره افرادی با لقب مسنن «دندانساز- دندانپزشک» انجام داده بود پرداخت.

وی در بخشی از سخنان خود گفت: «درباره تاریخ علوم و فنون باستان کتاب‌های زیادی نگاشته شده، اما یکی از مشکلات موجود، کم‌کاری در تاریخ معاصر علوم است. یکی از محاسن کتاب آقای دکتر میرسعیدی، پرداختن به تاریخ پزشکی معاصر است که یک نکته ارزشمند به شمار می‌رود.»

وی افزود: «درباره هیپنت خان که گفته می‌شود اولین دندانپزشکی است که در ایران فعالیت می‌کرده است، اطلاعات اشتباهی وجود داشته که همیشه از آن‌ها کپی‌برداری شده است، اما با تلاش‌هایی که صورت گرفته از جمله اطلاعاتی که آقای دکتر میرسعیدی ارائه داده‌اند، تغییرات مثبتی در جهت اصلاح آن‌ها حاصل شده است.»

بخش بعدی مراسم، سخنرانی دکتر محمد صدر، پزشک و اولین فارغ‌التحصیل رشته تاریخ پزشکی از فرانسه، با موضوع ترسیم تاریخ دندانپزشکی بر اساس منابع طبی و تاریخی بود.

وی در سخنان خود گفت: «یکی از ویژگی‌های خوب کتاب «دندانپزشکی به روایت تاریخ ایران»، گردآوری اطلاعات تاریخ دندانپزشکی از منابع تاریخی است. چرا که اطلاعاتی که درباره تاریخ دندانپزشکی داریم بسیار پراکنده و در اکثر مواقع در منابع طبی یافت نمی‌شود، بلکه در منابع تاریخی وجود دارد.»

وی افزود: «برای مثال این بخش از تاریخ که ناصرالدین‌شاه در سفر دومی که به فرنگ داشت اولین دندانپزشک را به ایران آورد که فقط به خود شاه و دربار سرویس می‌داد و به‌تدریج دندانپزشک‌هایی به ایران آمدند که به مردم خدمات می‌دادند و برای آن‌ها تبلیغ می‌شد؛ از کتب تاریخی برداشت شده است.»

در ادامه دکتر محمدرضا طاهریان، دندانپزشک و صاحب‌امتیاز نشریه دانش و مردم، با ارائه سخنرانی در باب وقایع پراهمیت تاریخی پرداخت و گفت: «کتاب‌های تاریخی بسیار خوب و زیادی در موضوع علم وجود دارد، اما آن‌ها زمانی می‌توانند مؤثر باشند که در روند تکامل اجتماعی مورد استفاده قرار بگیرند.»

در روایت تاریخ نگاه از فرودستان به فرادستان باشد

پایان‌بخش این مراسم، سخنرانی دکتر شهاب دانشور، دندانپزشک و پژوهشگر تاریخ اجتماعی در دانشگاه لایدن با موضوع اهمیت تغییر نگاه به تاریخ و روایت آن از سمت فرودستان جوامع بود.

وی در سخنان خود گفت: «بنا بر آنچه بنده مشاهده کردم، کتاب «دندانپزشکی به روایت تاریخ ایران» در اصل تاریخ فرادستان است. به این معنا که تاریخ ناصرالدین‌شاه، حکیمان آن دوره و آیت‌الله رفسنجانی را روایت می‌کند و کسانی که جامعه را تشکیل می‌دادند و آن را زیست کرده‌اند در این کتاب غایب هستند. این در صورتی است که تاریخ، محصول عملکرد میلیون‌ها انسانی است که روزانه زحمت می‌کشند. بنده به دکتر میرسعیدی پیشنهاد می‌کنم که به لایه‌های فروتر تاریخ بروند و برای مثال به این موضوع بپردازند که زندگی مردم از نگرش دندانپزشکی چگونه بوده است، به دهان و دندان چگونه نگاه می‌کردند و چگونه هزینه‌های آن را پرداخت می‌کردند؟»

گفتنی است دکتر سعید میرسعیدی، متولد سال ۱۳۶۰ در بندرعباس و فارغ‌التحصیل رشته دندانپزشکی از دانشگاه علوم پزشکی یزد در سال ۱۳۸۴ است. او فردی علاقه‌مند به تاریخ و پژوهشگر این حوزه است و کتاب «دندانپزشکی به روایت تاریخ ایران» جستجویی چندساله در منابع مختلف تاریخ ایران و مجموعه مقالات و پژوهش‌های اوست. انتشارات دندانه، ناشر تخصصی کتب رشته دندانپزشکی، این کتاب را برای اولین بار سال ۱۳۹۷ به چاپ رساند و سال ۱۳۹۸ به چاپ دوم رسید.

 

منبع:دندانه