۵۸ دوره برگزاری کنگره انجمن دندانپزشکی ایران و یک درد مشترک

 

چالش مکان!

محسن طاهر میرزایی: مکان، معضلی است که این روزها گریبان‌گیر کنگره‌های دندان‌پزشکی یا در سطح کلان‌تر، کنگره‌های علوم پزشکی شده است. قریب به ۵ میلیارد تومان برای برگزاری یک کنگره دندان‌پزشکی هزینه می‌شود، اما در نهایت نارضایتی شرکت‌کنندگان را به همراه دارد؛ نه شرکت‌کنندگان از محیط برگزاری کنگره و نمایشگاه راضی هستند، نه شرکت‌های حاضر در نمایشگاه از قیمت اجازه غرفه و فاصله محل برگزاری کنگره تا نمایشگاه رضایت دارند و نه برگزارکنندگان و مدیران کنگره از شرایط مکان برگزاری.
تا سال ۹۷، ۵۸ کنگره از سوی انجمن دندان‌پزشکی ایران برگزار شده، اما همچنان آرزوی دیرینه متولیان مبنی‌ بر تدارک یک مرکز همایش و مجموعه نمایشگاهی با استانداردهای لازم که در شان دندان‌پزشکان باشد، رنگ حقیقت نگرفته است. این در حالی است که بسیاری از کشورهای منطقه با سرمایه‌گذاری مناسب در این زمینه، پرچم‌دار برگزاری کنگره‌های پزشکی در سطح منطقه و بین‌الملل شده‌اند.

معیارهای یک مرکز همایش
مکان مناسب برای برگزاری کنگره‌های بزرگ چندین معیار دارد که وجود چندین سالن کنفرانس و تالار اجتماعات مناسب برای برگزاری پانل‌های سخنرانی و کارگاه‌های عملی یکی از آنهاست. متراژ مناسب فضای نمایشگاهی، امکانات سمعی بصری مناسب، فضای مناسب برای پذیرایی و رستوران، هتل و فضاهای مناسب اقامتی، دسترسی مناسب به وسایل نقلیه عمومی و فرودگاه، فاصله مناسب از مرکز شهر، گنجایش مناسب پارکینگ و… از جمله دیگر معیارهای یک مرکز همایش استاندارد است.

نه سالن اجلاس و نه برج میلاد
کنگره‌های انجمن‌های دندان‌پزشکی از جمله انجمن دندان‌پزشکی ایران همواره با معضل مکان مناسب برگزاری دست به گریبان بوده‌اند. با افتتاح سالن اجلاس سران و به دنبال آن مرکز همایش‌های برج میلاد به عنوان دو مرکز همایش با چند تالار و سالن همایش پیش‌بینی می‌شد چالش مکان مناسب برگزاری همایش‌های بزرگ دندان‌پزشکی حل خواهد شد؛ اما این اتفاق نیفتاد.
سالن اجلاس سران تهران پس از افتتاح، برای اولین بار در سال ۱۳۸۱ میزبان کنگره انجمن دندان‌پزشکی ایران شد اما این سالن محدودیت‌هایی در فضای نمایشگاهی و پارکینگ داشت. به همین دلیل با افتتاح مرکز همایش‌های برج میلاد در سالن ۱۳۸۷ این مرکز همایش به عنوان اولین همایش علمی، میزبان چهل و هشتمین کنگره انجمن دندان پزشکی ایران شد.
مرکز همایش‌های برج میلاد علی‌رغم برخورداری از امکاناتی مانند یک سالن ۱۶۰۰ نفره و چند سالن همایش جنبی و پارکینگ طبقاتی دارای محدودیت بزرگی بود و آن محدودیت فضای نمایشگاهی بود. ۶۰۰متر مربع فضای نمایشگاهی برای برگزاری نمایشگاه جنبی کنگره انجمن دندان‌پزشکی ایران مناسب نبود. به همین دلیل در طی سال‌های اولیه پارکینگ طبقاتی مجموعه برای برپایی نمایشگاه اختصاص یافت. این مساله اگرچه دسترسی بهتری به شرکت‌کنندگان داد و فضای بیشتری برای شرکت‌ها فراهم کرد، اما آن‌گونه که بسیاری از دندان‌پزشکان می‌گفتند، فضا و معماری پارکینگ در حد و شان این کنگره و دندان‌پزشکان نبود. در ۲ سال آخر نمایشگاه به فضای باز کنار برج منتقل شد و شرکت پیمانکار برای هر نمایشگاه اقدام به نصب یک چادر عظیم در محوطه باز می‌کرد. این راهکار هم موفق نبود و مشکلات خاص خود را به همراه داشت که مهم‌ترین آن تهویه نامطبوع فضای چادر بود. کما اینکه در سال آخر و در روز قبل از افتتاح، در حالی که هنوز سازه چادر نمایشگاه کاملا نصب و محکم نشده بود، با وزش طوفان غیر منتظره بخشی از فضای نمایشگاه تخریب شد. این مساله متولیان را وا داشت تا دوباره کنگره به سالن اجلاس سران منتقل شده و برای حل چالش فضای نمایشگاهی از نمایشگاه بین‌المللی تهران که در مجاورت سالن قرار دارد استفاده شود. هرچند این انتخاب محدودیت بزرگی داشت و آن افزایش چشمگیر هزینه‌های برگزاری کنگره بود.

یک خلاء شهری و منطقه‌ای
دکتر سعید ساعی هم عدم وجود مرکز مناسب و دارای استاندارد بالا برای برگزاری کنگره‌های علمی را یکی از مهمترین معضلات این حوزه در ایران معرفی می‌کند و به نگین دندان‌پزشکی می‌گوید: «هیچ کدام از مرکزی که در حال حاضر جهت برگزاری کنگره‌ها استفاده می‌شود، استانداردهای لازم جهت این کار را ندارند و این معضل باعث شده قسمت عمده‌ای از انرژی برگزار کنندگان کنگره‌ّها صرف این مشکلات شود.»
وی می‌افزاید: «نظر به اینکه اکثر کنگره‌های علمی تخصصی گروه پزشکی و برنامه‌های مرتبط با آن در شهر تهران برگزاری می‌شود، وجود یک مرکز همایش‌ها با استانداردهای لازم کاملا ضروری است که قاعدتا وجود این مرکز سبب رشد اقتصادی در شهر تهران نیز می‌شود. همچنین از بعد کشوری از آنجا که کلیه نهادهای رسمی کشور در تهران مستقر است و این شهر به‌عنوان نماد جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود، لازم است که از این امکانات بهره‌مند باشد و نبودن یک مرکز همایش‌های مناسب به عنوان یک نقص تلقی می‌گردد. چنانچه از این به بعد پروژه مذکور جنبه ملی پیدا می‌کند و پیشبرد آن در جهت مطلوب نیازمند جلب نظر سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه است.»

موانع اصلی کجاست؟
در این میان موانع مهمی هم وجود دارد که بی‌رحمانه ساخت مرکز همایش‌های استاندارد را به تعویق می‌اندازد. آن گونه که رئیس انجمن دندان‌پزشکی ایران به نگین دندان‌پزشکی می‌گوید، در کشور ما به دلایل خاص سیاسی و اجتماعی، کنگره‌های بین‌المللی کمتر برگزار می‌شود و همین امر احساس نیاز به یک مرکز همایش کاملاً استاندارد را کمرنگ کرده است.
دکتر علی تاجرنیا ادامه می‌دهد: «موضوع دیگر این است که نگاه‌ها و سیاست‌‌گذاری‌های دولتی و مقررات موجود، اعم از مجوزهای مورد نیاز برای برگزاری همایش تا مقررات مربوط به نمایشگاه و غیره، کار را بسیار سخت کرده است و در نهایت هم باید گفت بخش خصوصی سرمایه‌گذاری در این حوزه و میزان درآمدزایی سالن همایش را در مقایسه با سرمایه اولیه مورد نیاز منطقی نمی‌بیند، چه بسا که یافتن زمین مناسب در تهران که دارای شرایط مورد نیاز برای این پروژه باشد هم کار بسیار دشواری است.»
به نظر می‌رسد یکی دیگر از موانع اصلی ساخت مرکز همایش‌های استاندارد، این است که سالن‌های موجود در تهران، پاسخگوی نیازهای سایر گروه‌های پزشکی برای برپایی همایش‌ هستند و لذا موضوع ساخت مرکز همایش استاندارد بین‌المللی توسط آن‌ها کمتر پیگیری می‌شود. دکتر تاجرنیا در این زمینه می‌گوید: «با توجه به اینکه کنگره‌های انجمن دندان‌پزشکی ایران به همراه نمایشگاه‌های جنبی آن‌ها، بزرگ‌ترین اتفاق و رویداد علمی کشور است و به این دلیل که نمی‌تواند در نمایشگاه بین‌المللی یا سالن اجلاس یا برج میلاد برگزار شود، جامعه دندان‌پزشکی بیشتر خواهان اجرایی شدن این طرح است.»
وی در ادامه، با تأکید بر ضرورت همکاری بخش دولتی و خصوصی برای تحقق این امر، می‌گوید: «مجموعه مشکلاتی که ذکر شد، سبب شده است که این کار در عمل به کندی صورت بگیرد و پروژه‌هایی که با هدف این کلید خورده‌اند، یا متوقف مانده یا دچار تغییر کاربری شده‌اند. در ضمن خود جامعه دندان‌پزشکی به تنهایی توان برگزار کردن و به انجام رساندن این پروژه بزرگ را ندارد و نیازمند این است که با سایر نهادها همراه شود.»

دولتمردانی که دغدغه ندارند
مانع دیگری که در سطح کلان‌تر از ساخت مرکز همایش‌های استاندارد جلوگیری می‌کند، نوع نگاه دولتمردان به این مقوله است. دکتر سعید ساعی مکان مناسب را دغدغه تمام فعالان حوزه صنفی و تمام برگزار کنندگان کنگره‌ها می‌داند و می‌گوید: «از آنجا که این پروژه یک پروژه ملی است، باید با محوریت و حمایت دولت انجام پذیرد. اما تجربه نشان داده که این مساله در اولویت دولتمردان نیست. این مساله همچنین می‌تواند با محوریت سازمان نظام پزشکی و همکاری و مشارکت انجمن‌های علمی تخصصی و شرکت‌های تجهیزات پزشکی انجام شود و تامین منابع آن از طرق مختلف قابل انجام است.»
ساعی می‌افزاید: «در ادوار مختلف سازمان نظام پزشکی، این دغدغه بوده و هست ولی اینکه چرا انجام نمی‌پذیرد خود نیاز به آسیب‌شناسی جدی دارد که امیدوارم در دوره فعلی فعالیت سازمان شاهد اتفاقات خوبی در این خصوص باشیم.»

چرا بخش خصوصی پای کار نمی‌آید؟
دکتر تاجرنیا معتقد است هر مجموعه‌ای که بخواهد وارد گود ساخت یک مرکز همایش استاندارد شود، مساله هزینه و فایده را مدنظر قرار می‌دهد. از نظر او وجود نمایشگاه‌های بین‌المللی که به دلیل هزینه‌های بالا، سالن‌های آنها در تمامی ایام سال درگیر نیستند از یک طرف و همچنین تشکیل و ساخت مرکز آفتاب در ابتدای اتوبان قم که دسترسی آسانی برای برگزاری سایر همایش‌های عمومی دارد از طرف دیگر، این چالش را مطرح کرده که آیا ساخت یک مرکز همایش‌های استاندارد در شهر تهران، می‌تواند هزینه اثربخش باشد؟ کمااینکه نمایشگاه آفتاب در مجاورت فرودگاه امام خمینی قرار گرفته و دسترسی مناسبی را برای مهمانان خارج از کشور ایجاد کرده است.
وی تصریح می‌کند: «از طرفی عمده کنگره‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و سایر رشته‌ها در سال‌های گذشته که همراه با نمایشگاه هم بوده‌اند، بیش از ۲ هزار متر مربع فضای مفید نیاز ندارند و به همین دلیل عملا آن مرکز همایش‌های استاندارد، کاربرد لازم برای بخش خصوصی را نخواهد داشت و تنها موضوعی که می‌ماند، سرمایه‌گذاری دولت در این بخش در شهر تهران است تا بتواند با این رویکرد، مقداری به آبرومندی همایش‌ها کمک کند.»
از سوی دیگر در منطقه ۲۱ تهران و در ضلع جنوبی هتل المپیک و ورزشگاه آزادی، برنامه‌ریزی برای ساخت یک مجموعه بزرگ شامل مرکز همایش‌ها و امکاناتی مانند هتل، مراکز خرید و…. در حال انجام است که زمین‌های مربوط به آن خریداری شده و احتمالا قرار است توسط یکی از مجموعه‌های نزدیک به بخش خصوصی کار شود. دکتر تاجرنیا می‌گوید: «اگر قرار باشد این اتفاق بیفتد، با توجه به اینکه عملا مال‌های متعددی در سطح تهران با سالن‌های مختلف کنفرانس ساخته شده، موضوع مرکز همایش‌های استاندارد تحت تاثیر قرار می‌گیرد. هر چند که شاید هیچ یک از این سالن‌ها، انتطاری را که جامعه پزشکی از یک مرکز مستقل و انحصاری دارد، تامین نکند. با این حال هنوز هم انجمن با همکاری نظام پزشکی در صدد برنامه‌ریزی برای ساخت این مرکز همایش‌های استاندارد است اما از آنجا که همکاران جامعه پزشکی و مجموعه‌های دیگر کمتر در این حوزه‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، بعید می‌دانم که این کار توسط انجمن‌ها قابل انجام باشد.»

ارقام قابل توجه و مضنه قیمت
دکتر سعید ساعی با اشاره به اینکه در حال حاضر در گروه پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی حدود ۱۷۰ انجمن علمی تخصصی ثبت شده وجود دارد و سالانه بیش از ۸۰ کنگره در این حوزه برگزار می‌شود، خاطرنشان می‌کند: «طول مدت هر کنگره بین ۴ تا ۵ روز است که پذیرای شرکت کنندگان زیادی هستند. به طور مثال در کنگره‌های انجمن دندان‌پزشکی ایران معمولا بالغ‌ بر ۶ هزار نفر ثبت نام می‌کنند که البته تعداد شرکت‌کنندگان بسیار بیشتر از این عدد است. همچنین بیش از ۲۰۰ شرکت تجهیزات دندان‌پزشکی نیز در نمایشگاه کنگره‌های انجمن دندان‌پزشکی ایران حضور می‌یابند.»
رشد روزافزون تعداد شرکت‌های حاضر در نمایشگاه کنگره، گردش مالی کنگره‌ها را به شکل سرسام‌آوری بالا می‌برد. رقمی که به گفته رئیس انجمن دندان‌پزشکی ایران، تا نزدیک ۵ میلیارد تومان هم می‌رسد. البته دکتر علی تاجرنیا می‌گوید: «تا حدود ۳ سال پیش که کنگره‌های انجمن دندان‌پزشکی در برج میلاد برگزار می‌شد، هزینه‌های اجاره سالن برج میلاد ۵۰۰ میلیون تومان و هزینه اجاره فضای نمایشگاهی از شرکت سهلان یک میلیارد تومان بود که در مجموع مبلغ یک و نیم میلیارد تومان می‌شد. درآمد ما از محل نمایشگاه‌ها و ثبت نام دندان‌پزشکان بالغ بر ۲ میلیارد تومان بود. یعنی از محل برگزاری هر کنگره حدود ۵۰۰ میلیون تومان سود می‌کردیم که آن را در طول سال در بخش‌های مختلف از جمله خرید شش واحد اپارتمان برای شعب انجمن هزینه می‌کردیم.»
تاجرنیا ادامه می‌دهد: «از سالی که بنا بر برگزاری کنگره و نمایشگاه در سالن اجلاس سران و نمایشگاه بین‌المللی تهران شد، چون دریافتی و پرداختی برای شرکت‌هایی که محصولات خارجی دارند بر مبنای یورو بود، این گردش مالی و ارقام تقریبا به ۲ برابر افزایش پیدا کرد. به طوری که در سال گذشته نزدیک به ۴ میلیارد تومان هزینه نمایشگاه و ۷۰۰ میلیون تومان برای مجموع سالن‌ها و امکانات سمعی بصری و کارگاهی هزینه شده است. یعنی به عبارتی در کنار موارد متفرقه، حدود ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان فقط هزینه مکان پرداخت کرده‌ایم.»
وی خاطرنشان می‌کند: «البته این به این معنا نیست که اگر یک مکان جدید ایجاد شود، این هزینه‌ها را نخواهیم داشت. بلکه نمایشگاه هر جای دیگر هم که شکل بگیرد این هزینه‌ها را دارد. اما چون هزینه‌های نمایشگاه ‌بین‌الملی ارزی است، اگرچه گردش مالی انجمن در ۳ سال گذشته بسیار افزایش پیدا کرده و نزدیک به بیش از ۲ برابر شده است، اما مانده آن بیشتر نشده و چه بسا از زمانی که ما در برج میلاد بودیم، کمتر هم شده باشد.»

 

منبع:دندانه