مجهزترین کلینیک تخصصی کشور در دانشکده‌ای بدون استاد

 

گفتگو با رئیس دانشکده دندان‌پزشکی آزاد بروجرد و جوان‌ترین رئیس دانشکده دندان‌پزشکی کشور درباره موانع آموزشی این دانشکده

دکتر محمدعلی ناصری، متولد سال ۱۳۶۵ و فارغ‌التحصیل رشته ارتودنسی در سال ۱۳۹۴، جوان‌ترین رئیس دانشکده دندان‌پزشکی کشور است که دوره تعهد ضریب K خود را در سمت ریاست دانشکده می‌گذراند. او که از سال ۹۴ ریاست دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، که گفته می‌شود مجهزترین کلینیک تخصصی دندان‌پزشکی کشور را دارا است، در دست دارد، مدعی است بعد آموزشی این دانشکده، برخلاف بعد درمانی آن دچار مشکلات و موانع زیادی است که می‌توان آن‌ها را در نتیجه سیاست‌های غلط روسای پیشین دانشگاه آزاد اسلامی این شهر دانست.
با دکتر ناصری به گفتگو نشستیم تا درباره مشکلات آموزشی که گریبان تعدادی از دانشکده‌های دندان‌پزشکی تازه تأسیس را گرفته است بیشتر بدانیم.

*آقای دکتر ناصری! چه طور بنا شد دوره طرح خود را به عنوان رئیس دانشکده دندان‌پزشکی بگذرانید؟
من متعهد ضریب K در دانشکده دندان‌پزشکی خرم‌آباد هستم و همزمان با آغاز دوره طرح من، رئیس سابق دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد بروجرد مرخصی گرفتند و نتوانستند به کار خود ادامه دهند. بنابراین از آنجا که دانشکده به متخصص ارتودنسی نیاز داشت، پیرو تفاهم‌نامه‌ای که با دانشکده دندان‌پزشکی خرم‌آباد امضاء کرده بود، این سمت را به من پیشنهاد دادند و من هم بعد از تحقیق و مشورت آن را پذیرفتم.
البته بعد از منصوب شدن به سمت ریاست این دانشکده، طرح من از رسته آموزشی به رسته درمانی تنزل پیدا کرد و سابقه‌ای که به عنوان نیروی آموزشی متعهد در خرم‌آباد گذرانده بودم صفر شد. در حال حاضر هم روزهایی که طرح دارم را با حفظ سمت، به خرم‌آباد می‌روم و دوباره به بروجرد برمی‌گردم.

*شما دوره تحصیل خود را در دانشکده‌های دندان‌پزشکی تهران و اهواز گذراندید. به‌عنوان یک دندان‌پزشک که به تازگی فارغ‌التحصیل شده است، ریاست یک دانشکده تازه ‌تأسیس در یک شهر کوچک و مشکلات آن را چگونه دیدید؟

دانشکده دندان‌پزشکی آزاد بروجرد، در زمان ریاست پیشین دانشگاه آزاد این شهر و با این دیدگاه تأسیس شده که می‌توان دانشکده‌های دندان‌پزشکی را با ۱ دندان‌پزشک هم اداره کرد. این نمونه‌ای از تصمیماتی است که در سال‌های گذشته در دندان‌پزشکی اتخاذ شده و نتیجه آن تاسیس دانشکده‌های دندان‌پزشکی، بدون در نظر گرفتن دورنمای آن‌ها است.
باید گفت فضای فیزیکی این دانشکده که به‌خوبی تجهیز شده، مانند جسمی بدون روح است، چراکه کسی به این موضوع فکر نکرده که برای مثال هر رشته تخصصی دندان‌پزشکی حداقل باید ۵ استاد داشته باشد.
این دانشکده در اولین سال افتتاح خود، ۱۲۰ دانشجو پذیرش کرده است، اما به شدت با کمبود نیروی آموزشی مواجه است و من در مدت ۱ سالی که ریاست این دانشکده را به دست گرفته‌ام، به شدت درگیر تأمین هیات علمی مورد نیاز آن بودم. چرا که لرستان از فرودگاه بی‌بهره است و ما مجبور هستیم اساتید را با آژانس به شهرهای محل سکونتشان بفرستیم که مشکلات راه و صرف وقت زیاد، سبب بی‌رغبتی آن‌ها برای تدریس در این دانشکده می‌شود. از طرف دیگر، اگرچه با رایزنی با مدیریت دانشگاه آزاد واحد بروجرد، حق‌التدریس‌ها را افزایش داده‌ایم، اما باز هم برای اساتید توجیه اقتصادی ندارد که برای مثال، ۲ روز از وقت خود را صرف رفت و آمد و تدریس در این دانشکده کنند. مساله دیگر این است که متخصصینی که به دانشکده ما می‌آیند، معمولاً ۲ روز آخر هفته آزاد هستند؛ بنابراین حجم کار دانشکده طی این مدت آن‌قدر زیاد می‌شود که کلاس‌ها با هم تداخل پیدا می‌کنند. همچنین به این دلیل که تعداد اعضای هیات علمی نسبت به دانشجویان کم است، فشار زیادی بر اساتید تحمیل می‌شود و در عمل می‌توانم بگویم همکاری با این دانشکده، لطف اساتید و زکات علم آنان است.

*بنابراین می‌توان گفت دانشگاه آزاد اسلامی، برای ساخت یک دانشکده دندان‌پزشکی هزینه زیادی را متقبل شده، اما برای اداره آن اعتبارات لازم را تخصیص نمی‌دهد؟
نمی‌توان موضوع را به این صورت مطرح کرد. دانشگاه آزاد به اندازه کافی برای تخصیص اعتبارات با ما همکاری می‌کند، اما مشکل ما این است که هنوز رزیدنتی تربیت نکرده‌ایم که به عنوان نیروی آموزشی از آن استفاده کنیم و با نزدیک‌ترین دانشکده دندان‌پزشکی یعنی دانشکده خرم‌آباد هم ۱۰۰ کیلومتر فاصله داریم و حتی اساتید این دانشکده به دلیل سختی رفت و آمد، حاضر به همکاری با ما نمی‌شوند. این در حالی است که بسیاری از دانشکده‌های دیگر، در نزدیکی یک دانشکده دندان‌پزشکی دولتی قرار دارند و می‌توانند اساتید آن‌ را جذب کنند.
علی‌رغم تمام این مشکلات، تلاش کرده‌ایم که دانشجویان، آموزش‌های کافی و وافی را ببینند، چراکه قرار است به‌عنوان نیروی درمانی وارد جامعه شوند و چه بسا که اعضای خانواده من بیمارشان باشند، اما فکر می‌کنم باید برای این مسائل که ذکر کردم تدبیر جدی اندیشیده شود، چرا که امروز را به فردا رساندن، آن‌ها را حل نمی‌کند. به اعتقاد من، اگر سهمیه‌ای برای متعهد شدن دانشجویان به تدریس در این دانشکده در نظر گرفته شود، این مشکلات در سالیان آینده حل خواهند شد.

*در حال حاضر چند عضو هیات علمی و چند دانشجو دارید؟
هم‌اکنون حدود ۲۰۵ دانشجو و ۴ عضو هیات علمی ثابت داریم و هر رشته حداقل یک عضو هیات علمی نیمه‌وقت دارد، اما مسلم است که این تعداد استاد پاسخگوی این دانشجویان نیست. برای مثال من در درس ارتودنسی، ۶۰ دانشجو دارم و این در حالی است که در سایر دانشکده‌ها، ۱ استاد با ۵ دانشجو کار می‌کند. گاهی هم کلاس‌ها به دلیل نبود استاد در یک ترم تشکیل نمی‌شوند. برای مثال، ترم گذشته کلاس درس پروتز ثابت تشکیل نشد و تدریس درس ترمیمی و اندو هم با تأخیر شروع شد. باید بگویم مشکل عمده ما در درس پروتز است که عمده واحدهای دندان‌پزشکی را تشکیل می‌دهد و تنها ۳ عضو هیات علمی دارد. همه این مسائل، سبب شده است تلاش کنم تعداد ورودی‌های دانشکده را کاهش دهم، به طوری‌که امسال تنها ۱۷ دانشجو پذیرش کردیم.
مساله دیگر که از بدو ورود به این دانشکده با آن مواجه شدم، نبود سامانه پژوهشی بود که در آینده باعث می‌شد دانشجویان نتوانند پایان‌نامه بگیرند و این در حالی است که ما در حال حاضر دانشجوی ترم ۸ مشغول به تحصیل داریم. بنابراین با سختی زیاد و فرستادن همکاران به تهران برای گذراندن دوره‌های آموزشی، معاون و کارشناس پژوهشی مصوب کردم تا اخذ پایان‌نامه از بهمن‌ماه سال جاری فعال شود.
البته باید بگویم با این تلاش‌ها تاکنون ۸۰ درصد مشکلات ما از نظر هیات علمی حل شده است و برای حل باقی آن‌ها، از این طریق، از متخصصینی که در رشته‌های پروتز، اندو و ترمیمی تمایل به همکاری به‌عنوان نیروی آموزشی دارند، دعوت می‌کنم تا در صورت فارغ‌التحصیل بودن به صورت تمام وقت و در صورت اشتغال به دوره طرح، به صورت نیمه‌وقت، به‌عنوان عضو هیات علمی با این دانشکده همکاری کنند.

*گویا دانشکده‌ دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد بروجرد، کلینیک تخصصی مجهزی دارد. آیا این کلینیک در این شهرستان از کارایی لازم برخوردار است؟
شهرستان بروجرد از ظرفیت لازم برای این کلینیک تخصصی که سال ۹۴ با حضور وزیر بهداشت افتتاح شد بهره‌مند است، چراکه مردم آن برای درمان‌های تخصصی دندان‌پزشکی ارزش قائل هستند و پیش از این برای دریافت آن‌ها به شهرهای مجاور یا حتی نقاط دوردست مسافرت می‌کردند.
باید بگویم تاثیر این کلینیک به حدی است که زمانی که من به این دانشکده آمدم، با وجود گذشت قریب به ۳ سال از تأسیس بخش آموزشی آن، مردم گمان می‌کردند اینجا یک کلینیک دندان‌پزشکی است که به تازگی تأسیس شده است و این خود نشان از کمرنگ بودن بحث آموزشی در این دانشکده داشت.

*فاصله سنی کمی که با دانشجویانتان دارید و قرار داشتن در حال و هوای دانشجویی چه تأثیری بر کار شما به‌عنوان یک رئیس دانشکده دندان‌پزشکی گذاشته است؟ بازخورد دانشجویان نسبت به این موضوع چگونه است؟
ابتدا پذیرش این فاصله سنی کم برای دانشجویان سخت بود، اما حالا رابطه بسیار صمیمی بین ما شکل گرفته است، به طوری که من به شکل مستقیم با نماینده کلاس‌ها در ارتباط هستم و مشکلات آن‌ها را بلافاصله حل می‌کنم. همچنین به دلیل کمبود نیرو، تقریباً در تمامی کارهای دانشکده از جمله هماهنگی آژانس و مهمان‌سرای اساتید و جذب بیمار دست دارم و به جای پشت‌میز نشینی، تلاش می‌کنم به‌شخصه در حل مشکلات سهیم باشم.

منبع:دندانه