آیا عنوان کامل مدرک دندانپزشکان «جراح دندانپزشک» است؟

 

دندانپزشک یا جراح دندانپزشک؟

احمد صوفی
بسیاری از دندان‌پزشکان عنوان کامل و رسمی حرفه خود را «جراح دندان‌پزشک» می‌دانند و بسیاری از آنها، مخصوصا دندان‌پزشکان عمومی که به درمان‌های جراحی دهان و دندان می‌پردازند در تابلو و سرنسخه خود روی «جراح دندان‌پزشک» بودنشان تاکید می‌کنند. جالب اینکه «جراح بودن» دندان‌پزشکان در نگاه بسیاری از مردم نیز تفاوت ذهنی خاصی ایجاد می‌کند؛ یعنی ممکن است یک نفر بین دو دندان‌پزشک با مدرک یکسان کسی را انتخاب کند که روی تابلوی مطبش کلمهٔ جراح نیز آمده باشد.

عبارت جراح دندان‌پزشک احتمالا ترجمهٔ مدرک دندان‌پزشکی عمومی یا همان DDS (Doctor of Dental Surgery) است. اما به نظر می‌رسد افزودن کلمه جراح به عنوان دندان‌پزشکان یک اشتباه سهوی در ترجمه انگلیسی این عبارت باشد. در زبان انگلیسی به تمام درمان‌هایی که یک دندان‌پزشک انجام می‌دهد، از درمان ریشه گرفته تا ارتودنسی، «Dental Surgery» می‌گویند و این عبارت تنها مختص درمان‌های جراحی فک و صورت نیست. بررسی مدخل ویکی‌پدیای انگلیسی کلمه Dental Surgery نیز این مسئله را تأیید می‌کند. البته این عبارت در انگلیسی به معنای مطب دندان‌پزشکی نیز به کار می‌رود (این‌جا).

در فارسی روزمره اما «جراحی» بیش‌تر به معنی بریدن و ترمیم بافت‌های بدن با استفاده از تیغ جراحی است و بر خلاف انگلیسی اعمالی مثل درمان ریشه و ترمیم دندان «جراحی» محسوب نمی‌شود. با این حساب می‌توان گفت خطاب کردن دندان‌پزشکان با عبارت «جراح-دندان‌پزشک» چندان صحیح نیست و اگر قرار بر ترجمهٔ DDS باشد، گفتن همان کلمهٔ «دندان‌پزشک» کفایت می‌کند.

علاوه بر DDS برای اشاره به مدرک دندان‌پزشکی از کلمه DMD نیز استفاده می‌شود. این کلمه مخفف عبارت Doctor of Medicine in Dentistry است و تقریبا معادل DDS است و تفاوت آن مربوط به دو سیستم متفاوت آموزشی (کوریکولوم‌های متفاوت) دندان‌پزشکی آمریکایی و اروپایی می‌شود؛ با این حال با توجه به مشاهدات نگارنده، کلمه DMD در ایران بیشتر توسط متخصصان جراحی دهان، فک و صورت به کار می‌رود.

منبع:دندانه